7عامل رفتاری مخرب در کوچینگ:

تعریف می کرد: در جلسه ی کوچینگ بودم اما اجازه ی صحبت کردن نداشتم و مدام کوچ یا مربی من در حال صحبت بود و از این موضوع ناراحت بودم و بعد از جلسه احساس ناخوشایندی داشتم و تصمیم گرفتم به فرآیند کوچینگ ادامه ندهم…
به راستی چه عواملی در یک فرآیند کوچینگ می توانند موانعی برای رشد و پیشرفت مراجع باشند؟
چه عوامل مخربی هستند که از کمک کردن به فرد، در کوچینگ جلوگیری می کنند؟
چه چیزهایی موجب می شوند فرد یا مراجع، تمایلی به ادامه ی فرآیند کوچینگ نداشته باشد؟
و…
در این مقاله قصد داریم به چند عامل رفتاری مخرب در کوچینگ بپردازیم.

عوامل رفتاری مخرب در کوچینگ

رفتارهایی که ممکن است هم زیرکانه و هم آسیب زننده و مخرب باشند و در فرآیند کوچینگ نقش مانع را ایجاد کنند عبارتند از:

•  صحبت کردن بیش از حد
•  اعمال کنترل بیش از حد بر جهت گیری یا محتوای گفتگو
•  بازی ((حل مسئله))
•  به دنبال یک لحظه هیجان انگیز بودن
•  تلاش برای خوب به نظر رسیدن در گفتگو
•  تصور اینکه دانش و تجربه قبلی شما مرتبط است
•  تمرکز بر آنچه نباید انجام داد

•  صحبت کردن بیش از حد

ممکن است بدیهی به نظر برسد که کوچ یا مربی در طول گفتگوی کوچینگ زیادی صحبت نکند اما در حقیقت به راحتی در این دام گرفتار می شویم. شاید در مورد موضوعی بسیار مشتاق باشیم و 10 دقیقه بعد هنوز در حال صحبت باشیم. یا اینکه به نظر برسد مراجعمان برای صحبت کردن مقاومت می کند و ابراین سکوت وحشتناک احتمالی را با حرف زدن پر کنیم.

اصول کوچینگ مشارکتی بر این استوار است که مراجع قادر به کشف افکار و تجارب خودش باشد، به گونه ای که بینش و یادگیری را در او تشویق کند. اگر او مجبور باشد دائماً به صحبت های مربیش گوش کند، این امر امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین توصیه می کنم مراجع تان در گفتگو حداقل 70درصد و شاید بیشتر صحبت ها را انجام دهد.

برای ترغیب او به این کار باید گوش کنید، سوال بپرسید، گفتگوها را خلاصه و جمع بندی کنید، مشاهداتی انجام دهید و یا بازخورد را ارائه دهید. گاهی اوقات ممکن است بخواهید با گفتن داستانی مختصر، کشیدن نموداری ساده یا هر چیزی که مناسب به نظر می رسد، نکته ای را بیشتر تشریح کنید. به طور کلی تعادل تمامی صحبت ها باید بر روی مراجع تان باقی بماند.

اعمال کنترل بیش از حد بر جهت گیری یا محتوای گفتگو

کوچینگ مشارکتی به این معناست که فرد را ترغیب به بررسی افکار یا تجارب خودش کنیم. بنابراین برای کوچ اهمیت دارد که تعادلی بین متمرکز نگه داشتن گفتگو و حمایت از جریان طبیعی آن ایجاد کند. گفتگوی زیر کنترل بسیار زیاد از سوی کوچ نشان می دهد:

کوچ یا مربی: خب بیا بیشتر درباره رابطه ات با پدرت صحبت کنیم. باید مشکل را دقیقاً شناسایی کنیم و همچنین علت رفتار او را بفهمیم. به نظر من باید به ریشه ی این موضوع بپردازیم.
مراجع: خب چه می خواهید بدانید؟
کوچ یا مربی: درباره آخرین بحثی که با او داشته ای و احساسی که در تو ایجاد کرده برایم توضیح بده.
همان طور که می بینید کوچ هم محتوا و هم جهت گیری گفتگو را کنترل می کند. در این مورد، مراجع حالتی موافق و تقریباً مطیع اتخاذ می کند و می گوید: ((خب، چه می خواهید بدانید؟)).
این امر کنترل گفتگو را در اختیار کوچ قرار می دهد که حس مشارکت برابر، کمتر از حد مورد نیاز را به وجود می آورد. علاوه بر این کمتر امکان دارد که جریان عادی گفتگو بروز یابد.
گفتگوی بعدی نشان دهنده این است که کوچ تمرکز مفیدی دارد و در عین حال اجازه می دهد جریان گفتگو روند خودش را طی کند:
کوچ یا مربی: خب اشاره کردی که پدرت موقعیت را بدتر می کند و دارم فکر می کنم که شاید کمی صحبت بیشتر در این باره مفید باشد.
مراجع: خب او اصلاً از تلاش های من برای ورود به دانشگاه حمایت نمی کند. فقط دائماً به من
می گوید که برو و دنبال کار بگرد.
کوچ : دیگر چه می گوید؟
مراجع: می گوید من دارم وقتم را هدر می دهم؛ برای اینکه وقتی نتوانم دوره ای که می خواهم بگذرانم، ناامید خواهم شد.
کوچ: دلایل او برای گفتن این حرف ها چه می تواند باشد؟
مراجع: به نظرم چون فکر می کند ممکن است به همان وضعیتی دچار شوم که برادرم بعد از رد شدن درخواستش به آن دچار شد. مارک حدود یک سال هیچ کاری انجام ندارد و فقط با درماندگی در خانه نشست.

توجه می کنید که کوچ یا مربی چطور از سوالاتی باز استفاده می کند تا با زیرکی اطلاعاتی را از مراجع بیرون بکشد. اگر یکی از طرفین موازنه گفتگو را در دست داشته باشد، احتمالاً این فرد مراجع است. مراجع بر اساس اطلاعاتی که ارائه می کند، جهت گفتگو را تعیین می کند.

بازی ((حل مسئله))

گاهی اوقات در گفتگوی کوچینگ تصور می کنیم که مراجع مشکلی دارد و وظیفه ماست که برای یافتن راه حل به او کمک کنیم. من این کار را بازی ((حل مسئله)) می نامم. ما تمام تلاشمان را بر یافتن یک مشکل از آنچه فرد بیان می کند، متمرکز می کنیم و سپس سعی در حل کردن آن می نماییم .

اشکالات این کار عبارتند از:

 به عنوان کوچ، فیلتری نامناسب ایجاد می کنیم که تنها به مشکلات شخص توجه کنیم.

 افکار و تحلیل هایمان باعث حواس پرتیمان می شوند و این امر باعث کاهش تمرکزمان بر طرف مقابل می شود.

 ممکن است راه حل هایمان ناکافی و نامربوط باشند در صورتی که اگر به مراجع زمان می دادیم و از او حمایت می کردیم، او می توانست راه حل های بهتری برای خودش پیدا کند.

 ممکن است مراجع در نهایت احساس ناامیدی یا شکست پیدا کند، به خاطر اینکه به یک ((مشکل)) در مورد او اشاره کرده ایم.

 فرد مقابل خودش را از این فرآیند رها می سازد، زیرا این حس به او دست می دهد که این روند بیشتر مانند ((آموزش)) است تا یک پرس و جوی هدفمند.
در کوچینگ فرد را در نظر بگیرید و نه مسئله را.

به خاطر داشته باشید که در کوچینگ در درجه ی اول بر طرف مقابل خود تمرکز کنید و نه بر مسئله او. گاهی اوقات ممکن است چنان در چالش یک موقعیت درگیر شویم که فراموش کنیم نقشمان این نیست که مسائل فرد را برایش حل کنیم. با استفاده از رفتارهایی مانند سکوت، خلاصه و جمع بندی و سوال کردن، از مراجع پشتیبانی می کنیم تا راه حل را خودش پیدا کند.

البته گاهی اوقات خوب است که در قالب ارائه مشاهدات شخصی، عقاید یا ایده های موردی به او کمک کنیم. با این وجود لطفاً به خاطر بسپارید که هدف اولیه تان این است که به فرد کمک کنید تا برداشت های خود را به وجود آورد. تنها با فراهم نمودن فضا و فرصت لازم برای او، این امر محقق خواهد شد.

به دنبال یک لحظه هیجان انگیز بودن

گاهی در کوچینگ لحظه ای جادویی را بین خود و مراجع مان تجربه می کنیم که به یک نتیجه راهگشا می رسیم. ایده یا بینشی فوق العاده به ذهنمان می رسد و بهترین مسیر پیش رو برای مراجع ظاهر می شود. مشکلات حل می شوند، موانع شفاف می شوند، نور ظاهر می شود و خورشید طلوع می کند.

به عنوان کوچ یا مربی، این رویداد حس خوبی به ما می دهد. می بینیم که با فرآیند گفتگوی مان، واقعاً تفاوتی را در طرف مقابل به وجود آورده ایم. تاثیر این تجربه می تواند کاملاً بهبود دهنده و همچنین تا حدودی اعتیادآور باشد.

با این وجود هنگامی که تلاش می کنیم این تجربه را در جلسات دیگر کوچینگ تکرار کنیم به مانع برخورد می کنیم. می خواهیم حس عالی آن لحظه هیجان انگیز را تجربه کنیم که راه حل یا بینش جادویی به دست می آید. بنابراین خیال می کنیم که راه حل عالی برای هر موقعیت مراجع وجود دارد و تلاش می کنیم که در هر جلسه راه حلی این چنینی پیدا کنیم.

عقیده داریم که به عنوان کوچ لازم است نتایجی محسوس را در قالب پیشرفت ها یا ایده های شگفت انگیز ایجاد کنیم و بنابراین خودمان را مقید به انجام این کار می کنیم.

در واقعیت این لحظات هیجان انگیز در کوچینگ نسبتاً نادر هستند و معمولاً هنگامی روی می دهند که انتظارشان را نداریم. این امر به این معناست که تلاش برای تشویق مراجع در دستیابی به بینشی قابل توجه یا ظهور یک ایده عالی در او، تاثیرگذار نخواهد بود.

کوچینگ فردی فرآیندی تدریجی است که بینش و یادگیری بیشتر میان جلسات کوچینگ با تلاش خود آنها ظهور پیدا می کند. اینکه کوچ همیشه تلاش کند همیشه به نتایج سریع و خارق العاده ای دست یابد، ممکن است دید او را نسبت به گفتگو تحت تاثیر قرار دهد.

لطفاً به خاطر داشته باشید که این مراجع است که ارزش و اثربخشی کوچینگ را برای خود تعیین می کند. اکثر مراجعان نیاز به بینش یا پیشرفت فوق العاده ای ندارند، تنها نیازمند این هستند که از فرآیندهای توسعه و یادگیری پیوسته شان حمایت شود.

 تلاش برای خوب به نظر رسیدن در گفتگو

همه ما نیازمند این هستیم که تصویری مثبت از خود در نظر دیگران و خودمان ایجاد کنیم(من این نیاز را ((خوب به نظر رسیدن)) می نامم). این تمایل ممکن است تبدیل به مانعی برای گفتگوی موثر در کوچینگ شود، زیرا باعث می شود که توجه به طور کامل معطوف به گفتگو نباشد.

ممکن است کارهایی انجام دهیم و یا چیزهای بگوییم که به جای نفع رسانی واقعی به گفتگو، فرد مقابل را تحت تاثیر قرار دهیم. در مواقعی که توجه مان کاملاً معطوف گفتگو نیست، ممکن است موارد زیر اتفاق افتد:

•  ذهنمان شدیداً بر خودمان متمرکز است(اینکه چطور به نظر می رسیم) و به قدر کافی بر مراجع تمرکز نداریم.
•  به اندازه ممکن با مراجع صادق و گشوده نیستیم.
•  به دلیل اینکه صداقت و گشودگی کمتری داریم، تاثیر کمتری در گفتگو می گذاریم.

هنگامی که کوچ تلاشش را معطوف خوب به نظر رسیدن در گفتگو می کند، کیفیت توجه و اثربخشی کوچینگ اش کاهش می یابد.
در کوچینگ، فشارهای مختلفی بر کوچ وارد می شود که خوب به نظر برسد. هنگامی که کوچ در حال ارائه خدمت کوچینگ است، ممکن است تصور کند که مراجع انتظارات خاصی از او دارد. برای مثال به عنوان کوچ ممکن است تصور کنید که باید:

•  حرفه ای و منظم به نظر برسید.

•  خیلی باتجربه/این کاره به نظر برسید.
•  چیزهای هوشمندانه بگویید.
•  پاسخ تمام سوال ها را بدانید.
•  تاثیر قابل توجهی در گفتگو داشته باشید.
•  بدانید که دقیقاً در گفتگو چه بگویید.
•  زندگی شاد و کامل و فارغ از مشکلات یا تعارض داشته باشید.

اینکه بخواهید خوب به نظر برسید چیز بدی نیست؛ بلکه روشی است که یاد گرفته ایم با استفاده از آن، از عهده برخی ریسک ها و فشارهای زندگی برآییم. ممکن است تصور کنیم که نقطه مقابل خوب به نظر رسیدن است و این بد به نظر برسد. در حقیقت به جای اینکه رفتارهایی را به کار ببریم که خوب به نظر برسیم تنها کافی است که به طور طبیعی خودمان باشیم.

برای مثال مراجع توضیح می دهد که واقعاً می خواهد بیشتر ورزش کند اما به نظرش حوصله این کار را ندارد. گاه اتفاق می افتد که کوچ یا مربی نظریه های انگیزش انسان را مطالعه کرده است، بنابراین 10دقیقه به توضیح سلسله مراتب نیازهای مازلو و رسم نمودارهایی بر روی کاغذ می پردازد تا دانشش را اثبات کند. کوچ یا مربی نکته اصلی را که موجب بحث درباره این نظریه شده است فراموش می کند زیرا از نشان دادن میزان دانشش لذت می برد.

در اواسط گفتگو مراجع احساس کسالت می کند و نمی فهمد این حرف ها چه ارتباطی به این دارند که چرا نمی تواند بی حوصلگی اش را برای رفتن به باشگاه کنار بگذارد.

کوچ در این تله گرفتار شده است که می خواهد دانشش را به مراجع نشان دهد. ممکن است این کار برای کسب اعتبار بیشتر باشد یا تنها به این دلیل که از دانشمند به نظر رسیدن لذت می برد. متاسفانه کوچ گفتگو را از موضوعی مهم و مرتبط منحرف کرده است.

در عوض گفتگو را به سمت موضوعی نامربوط کشانده است. اگر در میان توضیحات مربی حرفش را قطع می کردیم و از او می پرسیدیم ((در حال حاضر چرا این چیزها را می گویی؟))، پاسخ واقعاً صادقانه او این بود که ((چون به نظرم تاثیرگذار است/ حس خوبی دارد…)).

حالت دیگری از تله ((خوب به نظر رسیدن))، ناشی از انتظارات خیالی یا واقعی مراجع از کوچ در این زمینه است که او تمام راه حل ها را می داند و همیشه بهترین چیز را می گوید.گاهی اوقات بهترین کاری که به عنوان کوچ می توانید انجام دهید این است که بیان کنید که به اندازه مراجع تان از آن موقعیت سردرگم شده اید. حداقل در این صورت می توانید با هم بر روی مسائل و رویدادها کار کنید.

هنگامی که تظاهر به دانستن یا حدس زدن پاسخ می کنیم، ممکن است گفتگو را در جهت نادرستی هدایت کنیم. بنابراین بعد از اعلام سردرگمی تان می توانید در عوض خلاصه ای از موضوع مطرح شده ارائه دهید. به خاطر داشته باشید هنگامی که حقایق را برای مراجع تان خلاصه بندی می کنید، فضایی را برای تفکر و تامل در اختیار آنها قرار می دهید.

با این وجود خلاصه بندی چیزی نیست که بخواهید هر چند دقیقه انجامش دهید، زیرا این کار می تواند تاثیر عکس داشته باشد . کارها را کندتر کند. اما جمله ((ببین، من هم مطمئن نیستم، خوب بیا ببینیم به کجا رسیده ایم…..)) در زمانی مناسب می تواند همان وقفه ای باشد که پیشرفت را شتاب می دهد.

تصور اینکه دانش و تجربه قبلی شما مرتبط است

افراد به راحتی در این تله گرفتار می شوند و اگر این مانع با تمایل برای ((ارائه راه حل)) همراه شود، می تواند حقیقتاً مانع از اثربخشی جلسه کوچینگ شود. در اینجا ما تصور می کنیم که دانش، تجربه یا افکارمان برای مراجع مناسب هستند و این اطلاعات را در موقعیت او به کار می بریم.

متاسفانه در مواقعی که زیاد کوچینگ انجام می دهیم، موقعیت هایی یکسان یا مشابهی به وجود می آیند. گاهی اوقات موقعیت یا مسئله ای که مراجع تان توصیف می کند، درست همانند موقعیتی به نظر می رسد که قبلاً با آن مواجه شده اید. به این دلیل که می بینیم گفتگو یا موقعیت مشابه موقعیت دیگر است، ممکن است انتظار داشته باشیم که جنبه های دیگر آنها نیز مشابه باشند.

برای مثال مراجع تان توضیح می دهد که با رئیسش در سرکار به مشکل برخورده است. او شکایت دارد که رئیسش در کارهای او خیلی دخالت می کند و او از این کار خیلی ناراحت و عصبی می شود.

همانطور که به حرف هایش گوش می کنید فکر می کنید که مسئله را تشخیص داده اید؛ فکر می کنید ((آها، این موقعیت درست شبیه جلسه هفته پیش است، لازم است که نیت و مقصود رئیسش را بفهمد)). از این طرز فکر به نتیجه گیری می پردازیم: مثلاً این که چنین موقعیتی را درک می کنیم و یا می دانیم که در گفتگو باید چه کار کنیم. جهت گیری مان نسبت به فرد و گفتگو تغییر می کند.

سپس ممکن است ایده هایی را پسشنهاد کنیم که جلسه قبل موثر واقع شده است، اگرچه به این موقعیت چندان ارتباطی نداشته باشد. به خاطر داشته باشید که هر گفتگوی جدیدی را به عنوان یک موقعیت جدید در نظر بگیرید، صرف نظر از اینکه چقدر برایتان آشنا باشد.

نقص دیگری که تصور مناسب بودن دانش و تجربه ایجاد می کند این است که وضوح تمرکز و توجه مان را کاهش می دهیم. هنگامی که افکارمان را به گفتگوهای کوچینگ قبلی معطوف می کنیم، تمرکزمان را بر زمان حال از دست می دهیم. این کار کیفیت توجه و گوش کردن مان را کاهش می دهد که این کاهش کیفیت به نوبه خودش بر توانایی مان برای درک کامل آنچه مراجع می گوید و در نتیجه بر اثربخشی کوچینگ تاثیر می گذارد.

 تمرکز بر آنچه نباید انجام داد

تمرکز بر ((آنچه نباید انجام داد)) در طی گفتگوی کوچینگ، خطر واضحی به دنبال دارد. برای مثال اگر به شما بگویم ((به خرگوشی آبی که عینک آفتابی تیره به چشم زده است فکر نکن)). واقعاً اگر به موهای آبی و عینک تیره او فکر نکنید، به چه چیزی ممکن است فکر کنید؟

بنابراین کوچ ها نیز نباید به آنچه که انجامش از آنها انتظار نمی رود فکر کنند…گیج شدید؟ نکته دقیقاً همین است.

هنگامی که به عنوان مربی سرتان پر از افکاری مانند ((گفتگو را کنترل نکن))، ((طوری با افراد رفتار نکن که انگار مشکل خود آنها هستند))، یا ((آیا من در حال استراتژی هستم؟)) است، گفتگوی درونی تان باعث اختلال در گوش کردن به مراجع می شود. علاوه بر این با تمرکز بر آنچه نباید انجام دهیم، ممکن است در نهایت آن کار را انجام دهیم.

آیا تا به حال گفتگوی بدی داشتید که می دانستید نباید از کلمه ای خاص استفاده کنید و با این حال آن تنها کلمه ای بوده که به فکرتان رسیده است؟ برای مثال ((هیچ وقت از کلمه شکست استفاده نکن)) و با این حال کلمه ((شکست)) تنها کلمه ای بوده که به فکرتان می رسیده است.

باز هم تاکید می کنم که لازم است توجه مان را بهبود دهیم تا بتوانیم مجدداً به صورتی موثر تمرکز کنیم. می توانیم برای تمرکز بیشتر، مراقبه انجام دهیم و آموزش ببینیم و تمرین کنیم.

نتیجه:
پس برای اینکه فرآیند کوچینک به شکل موثری پیش رود لازم است که نسبت به رفتارهای مخربی که می توانند وجود داشته باشند، شناخت پیدا کنیم و آگاه شویم و در نهایت، آنها را به عنوان یک کوچ یا مربی به کار نبریم.

حتی اگر کوچ یا مربی هم نیستیم سعی کنیم به عنوان یک انسان این گونه رفتارهای مخرب را در ارتباطات خود انجام ندهیم زیرا این گونه رفتارها مثل تمرکز نداشتن، تلاش برای خوب به نظر رسیدن، بیش از اندازه صحبت کردن و…مانعی برای رشد و بهبودی فردی هستند و از کیفیت فرآیند کوچینگ و همچنین کیفیت روابط ما می کاهند.

توهم عزت نفس چیست

تا به حال شده است که با افرادی رو به رو شوید که از شهرت و موفقیت یا جایگاه خوبی برخوردارند اما مدام احساس ناراحتی دارند؟ کسانی که وقتی نسبت به آنها نزدیک می شوید و کمی شناخت پیدا می کنید، متوجه می شوید، نقاب عزت نفس دارند و از درون احساس ارزش نمی کنند…
این افراد دچار توهم عزت نفس هستند اما توهم عزت نفس دقیقاً چیست؟
در این مقاله قصد داریم به موضوع (توهم عزت نفس) بپردازیم.

 عدم عزت نفس

وقتی عزت نفس کم است اغلب تحت تاثیر ترس قرار می گیریم. ترس از واقعیت که در برخورد با آن خود را نابسنده و کم کفایت، احساس می کنیم. ترس از حقایق درباره ی خودمان یا دیگران که آن را انکار و یا در خود سرکوب کرده ایم.

ترس از فرو ریزی وانمودها و تظاهرها، ترس از افشا شدن، ترس از تحقیر شدن ناشی از شکست، ناکامی و گاه مسئولیت ناشی از موفقیت ما بیش از آن که از شادی و خوشبختی برخوردار شویم، فرصتمان را صرف اجتناب از درد و تالم می کنیم.

اگر احساس کنیم که جنبه های مهم حقیقتی که باید با آن روبه رو شویم از درک و فهم مان فاصله دارد. اگر با احساسی از درماندگی با مسائل مهم و کلیدی زندگی مواجه شویم. اگر احساس کنیم که جرات اندیشیدن به برخی از جنبه های زندگی را نداریم، این ها و بسیاری از هراس های دیگر روی توانمندی آگاهی مان اثر می گذارند و در نتیجه مسئله ی اولیه از آن چه هست وخیم تر می شود.

نمی گوییم که میزان عزت نفس ما اندیشه مان را تعیین می کند. موضوع به همین سادگی نیست. عزت نفس روی انگیزه های احساسی ما اثر می گذارد، احساسات ما می توانند اندیشه را تشویق و یا دلسرد کنند، ما را به جانب واقعیت ها و حقایق سوق دهند یا از آنها دور کنند، می توانند ما را به جانب احساس توانمندی سوق دهند یا از آن دور کنند.

به همین دلیل است که می گوییم قدم های نخست ایجاد عزت نفس با دشواری برداشته می شوند. به عبارت دیگر تحت تاثیر مقاومت احساسی، سطح آگاهی به دشواری افزایش می یابد. باید با این باور که می گوید منافع ما نا آگاهانه بهتر تامین می شود، برخورد کنیم. آن چه اغلب سبب دشواری می شود این احساس ماست که می گوید تنها با نا آگاهی و بی خبری است که زندگی قابل تحمل می شود. تا زمانی که نتوانیم با این نقطه نظر برخورد کنیم، عزت نفس مان افزایش نمی یابد.

این خطر وجود وجود دارد که ما زندانیان تصویر ذهنی منفی خود شویم. به تصویر ذهنی منفی خود شویم.
به تصویر ذهنی منفی خود اجازه می دهیم که اعمال ما را دیکته کنند. خود را ضعیف و حقیر تعریف می کنیم و بعد عملکردمان درستی آن را اثبات می کند. در حالی که می توانیم برخلاف تصویر ذهنی منفی خود اقدام کنیم و آن را به مبارزه بطلبیم و بسیاری نیز این کار را می کنند، تسلیم می شویم و کاری صورت نمی دهیم. خود را مقهور شرایط از پیش تعیین شده روانی تلقی می کنیم. به خود می گوییم که فاقد قدرت هستیم و این گونه پاداش می گیریم زیرا مجبور نمی شویم تن به خطر بدهیم و علیه حالت انفعال خود اقدام کنیم. لازم است به رغم مقاومت احساسی، میزان آگاهی خود را افزایش دهیم.

عزت نفس اندک، نه تنها اندیشه را متوقف می کند و موانعی بر سر راه آن قرار می دهد بلکه آن را مخدوش می سازد. اگر از اشتهار بدی با خود، برخوردار باشیم و بخواهیم انگیزه ی رفتاری را شناسایی کنیم، طوری واکنش نشان می دهیم که ذهنمان واقعیت ها را نمی بیند و یا تحت تاثیر احساس گناه و احساس بی ارزش بودن، نمی توانیم منطقی ترین توضیح برای رفتارمان را پیدا کنیم.

در این شرایط تنها خود را محکوم و تحقیر می کنیم و یا اگر خود را در معرض اتهام های دیگران ببینیم، ممکن است احساس کنیم که سلاحی برای مبارزه در اختیار نداریم. در نتیجه تهمت و اتهام را می پذیریم. تحت تاثیر احساس (چگونه می توانم تصمیم بگیرم) قرار می گیریم.

مبنا و اساس عزت نفس کم، به جای اطمینان، هراس است. به جای آن که زندگی ببینیم از وحشت زندگی می گریزیم. به جای خلاقیت، ایمنی را برمی گزینیم. می خواهیم از ارزش های اخلاقی فرار کنیم. می خواهیم مورد عفو قرار بگیریم، پذیرفته شویم و به شکلی از ما مراقبت کنند.
اگر عزت نفس اندک از ناشناخته ها ونا آشناها می هراسد، عزت نفس زیاد مترصد مرزهای تازه است. اگر عزت نفس اندک، از چاش ها اجتناب می کند، عزت نفس زیاد، محتاج و علاقه مند آنهاست.

عزت نفس کاذب چیست

گاه اشخاص را می بینیم که از موفقیت فراوان و در سطح جهان برخوردارند اما فاقد عزت نفس هستند، به کسانی برمی خوریم که از شهرت و اعتبار فراوان برخوردارند و با این حال عمیقاً ناراضی، مشوش یا افسرده هستند. ممکن است در ظاهر باوری از خود توانمندی و حرمت نفس را به نمایش بگذارند، ممکن است ظاهراً با عزت نفس به نظر برسند اما در واقع این گونه نباشند. چگونه می توانیم این اشخاص را درک کنیم؟

قبلاً خاطرنشان کردیم که اگر به واقع نتوانیم به عزت نفس برسیم نتیجه اش اضطراب، نداشتن احساس امنیت خاطر و تردید و دودلی است.
شرایطی دردناک است و چون این طور است اغلب از آن طفره می رویم. می خواهیم هراس هایمان را منکر شویم و ظاهر عزت نفس را که در واقع آن را نداریم به نمایش بگذاریم. این گونه، عزت نفس کاذبی در خود ایجاد می کنیم.

عزت نفس کاذب توهم باور خود توانمندی و حرمت نفس را که در اصل وجود خارجی ندارد به نمایش می گذارد. عزت نفس کاذب وسیله ای غیر منطقی به منظور کاستن از اضطراب و نداشتن احساس امنیت خاطر است، می خواهیم جای عزت نفس واقعی را بگیرد اما این اتفاق نمی افتد.

بسیاری از اشخاص، خواهان عزت نفس از راه هایی هستند که موثر واقع نمی شود. به جای آن که عزت نفس را از طریق آگاهی، مسئولیت و انسجام و همیت دنبال کنیم ممکن است بخواهیم با روش های کسب شهرت، کسب ثروت یا بهره برداری های جنسی به این مهر برسیم. توجه داشته باشید که خودفریبی و انکار را پایانی نیست. عزت نفس تجربه ای صمیمانه است که در عمق وجود اشخاص، هست.

عزت نفس آن چیزی است که درباره ی خود می اندیشیم و احساس می کنیم. چیزی نیست که دیگران در مورد آن برایمان تصمیم بگیرند. در این زمینه هر اندازه تاکید کنیم زیاد نیست. ممکن است افراد خانواده، همسر و دوستانم مرا دوست بدارند و با این حال من خودم را دوست نداشته باشم.

ممکن است همکارانم در مقام تحسین من حرف بزنند و با این حال من خودم را موجودی بی ارزش قلمداد کنم. می توانم قیافه مبدل بگیرم، همه را فریب بدهم و با این حال از درون بلرزم و خود را بی کفایت و بی صلاحیت بدانم. ممکن است انتظارات دیگران را برآورده سازم و با این حال در حد انتظار خودم ظاهر نشوم. ممکن است ده ها مدال افتخار بگیرم و با این حال احساس کنم که به جایی نرسیده ام.

ممکن است میلیون ها نفر در مقام تحسین من حرف بزنند و با این حال خودم را بی ارزش بدانم و احساس ارزشمندی نکنم.

تشویق و تایید دیگران نیست که به ما عزت نفس می دهد. آموزش و مال و منال و ازدواج، پدر شدن و یا مادر شدن و موفقیت های جنسی و یا عمل جراحی پلاستیک نیست که به کسی عزت نفس می دهد. ممکن است اینها در مواقعی به ما احساس بهتری بدهند، ممکن است در مواردی بر راحتی ما بیفزایند اما راحتی، عزت نفس نیست.

کمال تاسف اینجاست که بسیاری از مردم برای رسیدن به عزت نفس به همه جا نظر می کنند جز به درون خویش و به همین دلیل در این جستجوی خود ناکام می مانند.

اگر عزت نفس، داوری در خود باشد که من مناسب و درخور زندگی هستم، اگر خود را شایسته و ارزشمند بدانم. اگر عزت نفس، تجربه کردن باوری باشد که به خود اعتماد کنیم، کسی جز من نمی تواند که این احساس را در خود ایجاد و آن را حفظ کند.

متاسفانه بسیاری از اساتید و تعلیم دهندگان عزت نفس در عبادت خدایان کاذب دست کمی از بقیه ندارند. به یاد دارم به سخنرانی کسی گوش میدادم که برای مردم سمینار درباره ی عزت نفس برگزار می کرد. می گفت: یکی از راه های مهم رسیدن به عزت نفس دمخور شدن با کسانی است که به ما بها می دهند.

در لحظه ای از ذهنم گذشت؛ چه بسیار اشخاص فاقد عزت نفس را می شناسم که پیرامونشان پر است از کسانی که در مقام تشویق و تحسین دائم آنها هستند. راستی عجیب است رسیدن به این باور که اگر با کسانی که ما را تحسین می کنند رفت و آمد کنیم عزت نفس مان افزایش می یابد.

منبع اصلی و مهم عزت نفس از کجا سرچشمه می گیرد

منبع اصلی و مهم عزت نفس در درون ماست. مهم کاری است که ما می کنیم نه این که دیگران چه می کنند. وقتی به عوامل بیرون از خود نگاه می کنیم و از انها احساس عزت نفس می طلبیم گرفتار تراژدی می شویم.

مطمئناً بهتر است با کسانی که از عزت نفس بالا برخوردارند، معاشرت کنیم. کسانی که دوست عزت نفس ما هستند به کسانی که دشمن عزت نفس ما هستند، برای معاشرت ترجیح دارند.

البته این را هم نمی گویم که کسانی که از سلامت روانی برخوردارند تحت تاثیر رفتار دیگران قرار نمی گیرند. انسان موجودی اجتماعی است و مسلماً دیگران روی او تاثیر می گذارند. دیگران می توانند روی برداشت ما از خودمان تاثیر بگذارند. اما نفوذپذیری اشخاص، هرگز به یک اندازه نیست. بعضی ها به راحتی تحت تاثیر قرار می گیرند اما تاثیرپذیری جمع دیگری کمتر است. به همین دلیل است که مجدداً تاکید می کنم درجه و شدت استقلال اشخاص با هم تفاوت دارد.

نتیجه:
پس بنابراین دستیابی به عزت نفس از عوامل بیرونی ما سرچشمه نمی گیرد به عبارتی منبع اصلی و مهم عزت نفس در درون ماست پس لازم است شروع به خودشناسی کنیم و سفری به درون داشته باشیم.

این موضوع به این معنا نیست که وجود و تاثیر عوامل بیرونی در زندگی را نادیده بگیریم بلکه میزان تاثیرگذاری عوامل بیرونی در ما انسان هاست که مهم است و این تاثیرپذیری و استقلال فردی یکی از ویژگی های مرتبط با عزت نفس است که در هر فردی که خواهان عزت نفس است، لازم است مورد بررسی قرار گیرد. یکی دیگر از عوامل لازم برای دستیابی به عزت نفس، کسب آگاهی و عملکرد است.

پنجمین مهارت در کوچینگ:

در مقاله های قبل به چهار مهارت در کوچینگ پرداختیم که وجود هر کدام از آنها برای گذراندن یک فرآیند کوچینگ لازم و موثر است.
پنجمین مهارت در کوچینگ چیست؟
یکی از جنبه های مثبت روابط کوچینگ آن است که مراجع به تدریج در زمینه هایی چون رفتارها و تمایلاتش خودآگاه تر می شود. یکی از مهارت های یک کوچ، در زمینه ی افزایش خودآگاهی مراجع؛ ارائه ی بازخورد مناسب و موثر است. این مهارت به مراجع، روحیه و انگیزه می دهد.
در این مقاله قصد داریم به ارائه ی(( بازخورد سازنده )) تحت عنوان پنجمین مهارت در کوچینگ بپردازیم.

 منظور از بازخورد در کوچینگ چیست؟

واژه ی ((بازخورد)) به صورت عینی یعنی بازگرداندن اطلاعات به یک نفر. این اطلاعات مربوط به شخصی است که بازخورد را دریافت می کند و داده هایی را فراهم می نماید که او بتواند عملکرد یا تجربیاتش را ارزیابی کند.بازخورد می تواند محدوده ای از یک اظهار نظر معمولی مانند ((این عالی/افتضاح بود)) باشد.

متاسفانه واژه ((بازخورد)) را می توان بسته به نحوه و زمان استفاده، انتقاد نیز تداعی کرد. این سوء برداشت اغلب در محل کار رخ می دهد، زیرا در محل کار تعریف و تمجید نادر است و ناکامی یا مشاجره باید به صورت حرفه ای اداره شود. بنابراین می توان از عبارت ((می خواهم بازخوردی به شما ارائه دهم)) جهت آغاز کردن یک گفتگوی نسبتاً منفی استفاده کرد.

متاسفانه از کلمه بازخورد می توان جهت نمایشی از حرفه ای بودن در انتقاد نیز استفاده کرد.

تاسف آور است زیرا در حالی که اظهارنظرهای انتقادی شامل بازخورد هستند، اغب همان پیام را می توان به شیوه ای حمایتی و موثرتر نیز ارائه کرد.

برای مثال، نظرات زیر در مورد یک وضعیت مشابه اما به شیوه های متفاوت ارائه شده اند:

•  ((شما ممکن است موجب ناراحتی مردم شوید چون در اظهارنظرهایتان بسیار رک هستید))
•  ((وقتی به مارک گفتی که هیچ شانسی برای گرفتن شغل ندارد، به نظر ناراحت شد))
•  ((وقتی به مارک گفتی که هیچ شانسی برای گرفتن شغل ندارد، به نظرم مقداری تند بود، نظر تو چیست؟))

هر سه اظهار نظر نیت یکسانی دارند که یا شیوه صحبت کردن فرد با دیگران را تغییر دهند، یا دست کم آنها را نسبت لزوم انجام این کار آگاه نمایند.

اظهارنظر اول مانند انتقادی کلی و ذهنی به نظر می رسد و ممکن است به آسانی فرد شنونده را ناراحت کند. این اظهار نظر شیوه ای حمایتی از ارائه بازخورد به یک فرد نیست.
اظهار نظر دوم در مورد رفتاری به خصوص و به شیوه ای عینی تر است و احتمال اینکه فرد را برنجاند کمتر است. این اظهار نظر نسبتاً مستقیم است، گرچه در رابطه ای سالم میان مربی و مراجع، این سطح از صداقت ایرادی ندارد.
گزینه سوم، از یک سوال جهت بررسی اندیشه فرد در مورد تاثیر احتمالی کلمات یا رفتارش استفاده می کند. این اظهارنظر به شیوه ای با صراحت کمتر می کوشد بر رفتار فرد اثر بگذارد. این نوع از نگاه و پرس و جوی ملایم می تواند روشی حمایت گرانه برای تسهیل پرس و جوی بیشتر در خصوص دیدگاه مراجع باشد.
البته تمامی بازخوردها به پیام های دشوار مربوط نمی شوند. تعریف و تمجید از یک عملکرد یا پیشرفت خوب به اندازه اظهارنظر در مورد لزوم بررسی رفتارهای مختلف حائز اهمیت است. هنگامی که پیام های بازخورد ذاتاً مثبت هستند، مزایای افزایش خوداگاهی و ترغیب پیشرفت همچنان وجود دارند.

 زمان ارائه بازخورد در کوچینگ را چگونه بشناسیم؟

در کوچینگ، ممکن است فرصت ارائه بازخورد توسط خود شما به عنوان کوچ یا توسط مراجع شما فراهم شود. در هر صورت، باید تنها در شرایطی که اعتقاد راسخ دارید ارائه بازخورد به نفع مراجع خواهد بود این کار را انجام دهید.

در اینجا به برخی شرایط مناسب جهت ارائه بازخورد اشاره می کنیم:

• بازخورد بسیار مختصر جهت بالا بردن آگاهی

به نظر می رسد که مراجع شما در یک موقعیت معین متوجه نکته مهمی نشده است یا بی اطلاع در مسیری اشتباه به پیش می رود. ممکن است از نحوه بیان یا رفتاری استفاده کند که که به نظر شما جالب یا مرتبط هم باشد. در این وضعیت اغلب با ارائه یک بازخورد فوری مثل یک نگاه کردن می توانید آگاهی او را شفاف تر کنید.

مثال هایی از این نوع بازخوردها شامل موارد زیر است؛

•  ((متوجه شدم که اغلب هنگام توصیف شغلت به مسئله بی نظمی اریک برمی گردی و من دلیلش را نمی دانم))
•  ((وقتی اریک رو توصیف می کنی، از کلمه ((بی نظم)) و همچنین ((یک شلخته به تمام معنا)) استفاده می کنی؛ متوجه این موضوع شدی؟))
•  ((در جلسه اول نیز ناراحتی مشابهی را در مورد اریک ابراز کردی. آیا این دو به طریقی با هم ارتباط دارند؟))

• پیامی سنجیده تر برای برجسته کردن یک رفتار یا حذف آن

بعد از چند جلسه، متوجه می شوید که مراجع شما نسبت به گرایشی در خود که بیانگر بروز تعارض یا گرفتن حالت تدافعی سرزنش و شکایت در موقعیتی بخصوص است آگاهی ندارد.
احساس می کنید برخی از مشکلاتی که در مورد آن گلایه می کند در واقع مشکل نیستند بلکه مواردی هستند که در آن شرایط ابتدا باید مقداری زمان صرف کند تا دیدگاه دیگران را درک کند.
این موقعیت احتمالاً موقعیتی است که مراجع شما نسبت به دیدگاه شما حساس شده یا اگر قادر به درک درست نباشد آن را رد کند. بنابراین نظرات تان را به صورت موثر ابراز کنید، باید آماده باشید حتی اگر به معنی این باشد که کمی پیش از اظهار نظر، به پیام خود فکر کنید.

• هنگامی که مراجع درخواست ارائه بازخورد دارد

گاهی اوقات مراجع شما درخواست ارائه بازخورد دارد و باید تصمیم بگیرید که آیا برای فرآیند کوچینگ مناسب است یا خیر. هنگام تصمیم گیری برای ارائه نظرتان باید میان نیاز برای حفظ رابطه دوستانه و صمیمیت شما و نیاز برای توانمند و مسئولیت پذیر ماندن مراجع تان تعادل ایجاد کنید. اگر تصمیم گرفتید که دیدگاه تان حقیقتاً سودمند نیست، پس رهایشان کنید. برای مثال، به نظر می رسد که مراجع شما ناراحت یا آزرده است و می گوید؛ ((به نظر می رسد که اصلاً پیشرفت نمی کنم. نظر شما چیست؟)).

اگر نظرتان را ارائه نکنید، مراجع شما ممکن است این رفتار را به نوعی روی گردانی تلقی کند. یا حتی ممکن است تصور کند که نظرات شما منفی هستند و دوست ندارید آنها را در میان بگذارید.

 چه زمان هایی برای ارائه ی بازخورد در کوچینگ مناسب نیست؟

گه گاهی موقعیت هایی وجود دارند که ارائه بازخورد آنچنان مفید نیست. برای مثال؛

•  زمانی که به نظر می رسد ارائه بازخورد بهانه ای برای مراجع جهت خودداری از مسئولیت پذیری است: مثلاً: ((اوه نمی توانم تصمیم بگیرم؛ به نظرت چکار باید بکنم؟)).
• در صورتی که ارائه بازخورد جریان یک گفتگو یا فرآیند تفکر مراجع را مختل کند.
•  در صورتی که امکان داشته باشد ارائه بازخورد منجر به سبکی بیش از حد دستوری شود: برای مثال؛ ((نظر خودم رو در مورد شرایطت بهت می گم)).
•  زمانی که فکر می کنید برای ارائه بازخورد به شیوه ای موثر، اطلاعات کافی در اختیار ندارید؛ برای مثال ((خب، حدس من این است که باید…)).
•  زمانی که با گذشت زمان، مراجع تعداد بسیار زیادی بازخورد، برای مثال از طرف افراد خارج از فرآیند کوچینگ، یا خود مربی یا کوچ دریافت می کند.

 چگونه بازخورد اثربخش در کوچینگ ارائه کنیم؟

شما به عنوان یک کوچ یا مربی طبیعتاً باید توازن میان مزایا و معایب ارائه بازخورد را حفظ کنید و بر این اساس عمل کنید.
بازخورد باید:

•  با نیت مثبت ارائه شود.
•  بر اساس حقیقت و رفتار باشد.
•  سازنده و سودمند باشد.

بازخوردی که به صورت ناشیانه بیان و ارائه شود مانند انتقاد به نظر می رسد. برای مثال؛ ((در این مورد خیلی بی پروا و تند رفتار کرده ای)). شما به عنوان یک کوچ یا مربی طبیعتاً باید به آنچه می گویید و نحوه بیان آن توجه داشته باشید تا از بروز این مسئله جلوگیری کنید. برخی افراد در مقایسه با دیگران نسبت به شنیدن بازخورد پذیراتر هستند و شما باید توانایی خود در ارائه پیام های بالقوه سخت را به شیوه ای که انگیزه مراجع حفظ شود، تقویت کنید.

با وجود اینکه دستورالعمل های ارائه بازخورد در رابطه مربی_مراجع کاربرد دارند، ممکن است برای افرادی که خارج از فرآیند کوچینگ به دیگران بازخورد می دهند نیز مناسب باشند.

ارائه بازخورد با نیت مثبت: دلایل منفی و مثبت برای ارائه بازخورد به افراد وجود دارند. به عنوان مثال؛ دلایل مثبت:

•  به منظور کمک به فردی برای یادگیری آنچه از آن سود می برد.
•  به منظور پشتیبانی از فردی جهت دستیابی به هدف یا قصدش.
•  به منظور کمک به فردی جهت چیره شدن بر مشکلی که او را آزرده می کند.
•  به منظور سپاسگزاری از مراجع و ایجاد احساس ارزشمند بودن در او.

دلایل منفی:

•  به منظور ((به حساب کسی رسیدن)).
•  به منظور کنترل کردن یا مسلط شدن بر فردی؛ برای مثال، به آنها بگوییم که چه کاری باید انجام دهند.
•  به منظور کمک به کسی که از ارائه بازخورد به دیگران اجتناب می کند؛ یعنی از جانب یک فرد دیگر پیامی را ارسال کنیم.
•  در صورتی که خودباوری یا اعتماد به نفس فرد به اندازه ای آسیب ببیند که برای انعطاف پذیری و آرامش او مضر باشد.

زمانی که نیت ما برای فرد آشکار و مثبت باشد، احتمال اینکه پیامی ارائه دهیم که آن را حمایتی و محترمانه تلقی کند بیشتر است. اگر پیامی باشد که ارائه آن دشوار است، گاهی اوقات می توانیم با صحبت در مورد نیت خود پیش از ارائه بازخورد به فرد کمک کنیم.

به عنوان مثال:
مربی یا کوچ: دوست دارم بازخوردی را به تو ارائه دهم، چون می دانم اخیراً به دلیل عدم پشتیبانی از جانب همکارانت مقداری، ناراحت هستی. من نظراتی دارم که می تواند به تو کمک کند دیدگاه دیگری نسبت به این موضوع پیدا کنی.

هنگام ارائه بازخورد صداقت خود را حفظ کنید:

قضاوت های شخصی، سرخوردگی یا نیاز برای کنترل یک موقعیت به احتمال زیاد توانایی کوچ یا مربی برای ارائه بازخورد موثر را مختل می کند. برای مثال، به نظر می رسد مراجع بیش از حد طولانی در مورد مسئله ای فکر می کند و کوچ که می پنداشت این تصمیم برای اکثر مردم کار ساده ای است، ناامید می شود.

مربی یا کوچ: می توانم به تو بازخوردی ارائه کنم؟
مراجع: ام…بله.
مربی یا کوچ: به نظر می رسد که داری طفره می روی. فکر کنم الان دیگر باید تصمیم بگیری و به آن پایبند باشی.

اگر کوچ یا مربی صادق می بود، تصدیق می کرد که به دلیل تاخیری که او را می رنجاند، چنین نظری را ارائه کرده است. این نیت برای مراجع موفقیت قریب الوقوع او و آرامشش سودمند نیست. این اظهار نظر ممکن است هم احساسات و هم فرآیند تصمیم گیری مراجع را مختل کند.
با توجه به ناامیدی و آزردگی کوچ یا مربی، ارائه بازخورد مداخله نامناسبی بود. گزینه دیگری که با نیت مثبت تری برای مراجع ارائه می شود می توانید این باشد:

کوچ یا مربی: می توانم نظرم را ارائه کنم؟
مراجع:ام…بله.
کوچ: به نظر میرسه که میلی به گرفتن این تصمیم نداری و من علتش را نمی دانم؟
مربی با ارائه نظری عینی تر در مورد تاخیر آشکار و همچنین انگیزه ای جهت پرس و جوی بیشتر، نیت مثبت خود جهت برآورده کردن نیازهای مراجع در آن لحظه را نشان می دهد.

در صورتی که بازخورد حقیقی و براساس رفتاری باشد که فرد بتواند آن را تغییر دهد، احتمال اثرگذار بودنش بیشتر می شود. اغلب بهترین راهکار اظهارنظر در مورد رفتار است، زیرا فرد می تواند خوشحال باشد که انتخاب هایی در خصوص نحوه رفتار خود دارد.

بازخوردی که غیرواقعی یا مبهم نباشد موجب می شود فرد با خود فکر کند که ((این رفتار واقعاً مناسب نیست، هست؟))، یا ((باید این رفتار خود را اصلاح کنم)).

ارائه بازخوردی که به شخصیت یا هویت فرد مربوط باشد نیز دشوار است، با وجود اینکه تغییر رفتار به نظر امکان پذیر می رسد، تغییر آنچه هستیم غیرممکن می نماید.

بازخوردی سازنده و مفید خلق کنید: یکی از نشانه های کوچ ماهر توانایی او در ساده تر کردن شنیدن و هضم بازخوردهای دشوار یا ناراحت کننده برای مراجع است.

برای اینکه مراجع بازخورد را سازنده تلقی کند، گفتگو باید در یک حد متعادل برای او مثبت باشد. مراجع باید احساس کند مربی قلباً به دنبال موفقیت و رفاه است و این گفتگو برای پشتیبانی از رشد و پرورش آنها ارزشمند است.

مشخصاً، مراجع باید مزایایی را از بازخورد به دست آورد. در صورتی که بازخورد مستقیماً به اهداف مراجع مرتبط باشد، این موضوع تحقق خواهد یافت. اما اگر بازخورد مستقیماً به اهداف مراجع مرتبط نباشد؛ کوچ باید هنگام بررسی نیت خود در ارائه بازخورد اطمینان حاصل کند که با مزایای مناسبی همراه است.

برای اینکه مراجع قادر باشد بازخورد بالقوه دشواری را هضم کند، به عنوان کوچ باید از رفاه عاطفی مراجع خود در سراسر گفتگو حمایت کنید.

در اینجا به چند روش برای انجام این کار اشاره می کنیم:

•  پیام های دشوار را با اظهارنظرهای مثبت متعادل کنید.
•  مسئولیت شخصی دیدگاه هایی که ارائه می کنید را برعهده بگیرید: برای مثال؛ ((این طور که من متوجه شدم)) یا ((این طور که من فکر می کنم)).
•  از کلمات یا عبارت همراه با تاکید خنثی یا خفیف جهت توصیف شرایط یا عواطف دشوار استفاده کنید: برای مثال؛ ((مقداری ناراحتی))، ((اندکی مقاومت)) و غیره.
•  از نشانه ای غیرکلامی برای ارتباط برقرار کردن به صورت حمایتی استفاده کنید: برای مثال؛ طرز قرارگیری بدن، حالت های چهره، لحن حرف زدن، ارتباط چشمی، غیره.
•  نگرش ها را به اهداف پیوند دهید: برای مثال، ((می خواهم بدانم که آیا در بلند مدت این موضوع می تواند به اشتیاقت برای ساخت تیمی قوی تر کمک کند)).

نتیجه:
پس پنجمین مهارت در فرایند کوچینگ، ارائه ی بازخورد سازنده است. این مهارت، لازم است به طور منظم تمرین شود تا فرآیند کوچینگ به شکل موثری طی شود.
در واقع با تمرین منظم هر یک از مهارت ها می توانید توانایی خود را فراتر از اکثر مردم تقویت کنید. به عنوان کوچ، هنگامی که از ترکیب این مهارت ها استفاده کنید، جلسات کوچینگ به صورت طبیعی و موفقیت آمیز به پیش می روند.

چهره‌ی عزت نفس

زمانی که از موضوع عزت نفس آگاهی پیدا می‌کنیم و به دنبال بازسازی آن در خود هستیم معمولاً این سوالات ذهن ما را مشغول می‌کند که؛
انسان های دارای عزت نفس چگونه هستند؟
چه ویژگی هایی دارند؟
آیا انسان هایی هستند که هیچ گونه نقصی ندارند؟
زبان بدن و چهره‌ی آنها چگونه است؟
چگونه آنها را بشناسیم و چه مشخصاتی دارند؟
به طور کل عزت نفس سالم چگونه در انسانها نمود پیدا می‌کند؟
و…

در این مقاله قصد داریم به چگونگی عزت نفس در انسان ها بپردازیم.

عزت نفس چگونه است و چه شکلی دارد

عزت نفس در ما و دیگران به شکل های خاص ظاهر می‌شود. البته تضمینی در این مورد وجود ندارد اما وقتی همه‌ی صور عزت نفس وجود داشته باشد، بروز آن هم مسلم می‌نماید.

عزت نفس را می‌توان در حالت چهره، رفتار و حتی در صحبت و حرکت اشخاص مشاهده کرد و یا در تمجید شدن و تعریف کردن، در ابراز محبت، در احساس امتنان و تشکر و نظایر آن دیده می‌شود.

برخوردهای باز و گشاده با انتقادها و راحتی در تصدیق اشتباه ها، اینها نمونه هایی از تجلی عزت نفس است. اما عزت نفس با کامل و صددرصد بی عیب و نقص بودن بی ارتباط است.

چهره‌ی دیگر عزت نفس این است که کلام و حرکت های شخص از کیفیت راحت و خود به خود برخوردار است. به عبارت دیگر طرز کلام و حرکت های شخص نشان‌ می‌دهد که او در جنگ با خویشتن نیست.

هماهنگی میان آن چه شخص می‌گوید و انجام می‌دهد و طرز نگاه، صحبت و حرکاتش، تجلی عزت نفس است. راحتی در پذیرا شدن نقطه نظرهای جدید، تجربیات تازه و نشان دادن کنجکاوی در این امور نشانه وجود عزت نفس است.

کسی که از عزت نفس مناسب برخوردار است هرگز اجازه نمی‌دهد که احساس اضطراب یا نبود احساس امنیت خاطر، او را کلافه کند زیرا پذیرفتن اضطراب و مدیریت آن به نظر آن قدرها دشوار نمی‌رسد.

کسی که عزت نفس دارد می‌تواند از جنبه های لطیف و خوشایند خود و دیگران استفاده نماید. کسی که عزت نفس دارد در برابر موقعیت ها و چالش های مختلف زندگی انعطاف نشان می‌دهد. زیرا به ذهن خود اطمینان دارد و زندگی را شکست تلقی نمی‌کند.

کسی که عزت نفس دارد در برخورد با دیگران از قدرت ابراز وجود برخوردار است.

کسی که عزت نفس دارد در شرایط استرس و فشارهای روانی، از خود مقاومت و پایداری نشان می‌دهد.

عزت نفس در اشخاصی که از این ویژگی برخوردارند، در حالت چشمانشان، در نشاط چهره و زنده دلی شان، به چشم می‌خورد. کسی که عزت نفس دارد در احساسی از آرامش به سر می‌برد. پوست بدنش شاداب است، حالت قرار گرفتن چانه اش با سایر بخش های بدنش در هماهنگی است. آرواره های شل و آزاد و رها دارد.

اشخاصی که از عزت نفس قوی برخوردارند. شانه هایی نرم و راحت و با این حال قائم، دست هایی در حالت آرامش و قامتی راست و متعادل دارند و موقع راه رفتن به نظر مصمم و هدفمند می‌رسد.

عزت نفس سالم با چه ویژگی هایی در ارتباط است

عزت نفس سالم با خردگرایی، واقع گرایی، شهودی بودن، خلاقیت، استقلال، انعطاف پذیری، توانایی رو به رو شدن با تغییر، تمایل به اذعان اشتباه، نوع دوستی و علاقه به تعاون و همکاری در ارتباط نزدیک است. اگر معنای عزت نفس را به درستی درک کنیم، منطق این همبستگی کاملاً مشخص می‌شود.

• خردگرایی: اشخاص دارای عزت نفس زیاد، خردگرا هستند.
• واقع بینی: واقع بینی به معنای احترام گذاشتن به واقعیت هاست. کسی که نتواند میان واقعی و غیرواقعی تفاوت بگذارد نمی‌تواند با چالش های زندگی برخورد سازنده داشته باشد. صاحبان عزت نفس زیاد جملگی واقع بین هستند.
• شهودی بودن: اغلب اتفاق می‌افتد که تعداد متغیرهایی که باید مدنظر قرار بگیرند و پردازش شوند به قدری زیاد است که ذهن هشیار توان رسیدگی به آنها را ندارد. این جاست که برخورد شهودی با موضوع پیش می‌آید. تنها در این شرایط است که ذهن می‌تواند درباره‌ی موضوع مورد نظر تصمیم بگیرد.

بسیاری از مقامات بلند پایه‌ی سازمان های تجاری و موسسات اقتصادی، این گونه به موفقیت های قابل ملاحظه رسیده اند.

• خلاقیت: خلاق ها در مقایسه با سایرین بیشتر به علامت ها و اشاره های درونی خود بها می‌دهند و به جای پرداختن به آرا نظرات دیگران به ذهنیات خود توجه دارند. خلاق ها خودکفاتر هستند. ممکن است از دیگران مطالبی بیاموزند و از آنها الهام بگیرند، اما در مقایسه با متوسط سایرین به افکار و فراست های خود توجه دارند. اشخاص با عزت نفس زیاد از نیروی خلاقه‌ی خود استفاده می‌کنند. اما کسانی که عزت نفس اندک دارند به فرآوره های ذهن خود توجه کافی نمی‌کند.
• استقلال: داشتن استقلال رای، نشانه‌ی عزت نفس سالم و ناشی از آن است. قبول مسئولیت در قبال خود نیز نشانه‌ی عزت نفس سالم است. کسی که برای رسیدن به موفقیت  و خوشبختی و برای دستیابی به اهداف خود مسئولیت پذیر باشد دارای عزت نفس سالم است.
• انعطاف پذیری: داشتن انعطاف کافی بدین معناست که بتوانیم با تغییر در شرایط کار و زندگی به راحتی کنار بیاییم. چسبیدن به گذشته، در شرایط تغییر اوضاع و شرایط، نشانه‌ی نداشتن امنیت خاطر و اعتماد به خویشتن است.

سختی و بی انعطافی چیزی است که گاه حیوانات هراسیده به نمایش می گذارند. به عبارت دیگر سر جای خود خشک و منجمد می‌شوند. بسیاری از شرکت ها نیز در معرض رقابت رقبای قدرتمند، گرفتار عدم انعطاف می شوند هرگز نمی‌پرسند از رقبایمان چه نکته ای می آموزیم. به جای آن هم چنان پایبند شیوه های گذشته خود باقی می مانند. سختی و

 بی انعطافی اغلب از آن روست که ذهن به خود اطمینان نمی‌کند تا با شرایط نا آشنای جدید رو به رو گردد. اما برعکس، انعطاف پذیری نشانه‌ی عزت نفس سالم است.

• توانایی رو به رو شدن با تغییر: عزت نفس، از تغییر هراسی به دل راه نمی‌دهد. عزت نفس با واقعیت ها سر و کار دارد، اما تردید و دودلی با آن سر ستیز دارد. عزت نفس زمان واکنش را سرعت می‌بخشد اما تردید و دودلی از آن می‌کاهد. به همین دلیل است که در روزگار به سرعت در حال تحول و تغییر ما، سازمان ها، موسسات اقتصادی و تجاری به آموزش عزت نفس به همکارانشان توجه فراوان نشان می‌دهند. مدارس و دانشگاه ها هم به دانشجویان آموزش عزت نفس می‌دهند تا بتوانند در شرایط دنیای امروز دوام بیاورند.
• تمایل به اصلاح اشتباهات: یکی از ویژگی های عزت نفس سالم توجه به حقایق و واقعیت هاست.

واقعیت ها در مقایسه با باورها از اولویت بالاتری برخوردارند. حقیقت از درست و راست گفتن موجه تر است. اگر اعتماد به خود با احترام به حقیقت رابطه داشته باشد، در این صورت اصلاح کردن یک اشتباه، بر وانمود به اشتباه نکردن مقدم می‌شود.

کسی که از عزت نفس سالم برخوردار است هرگز از این که بگوید (اشتباه کردم) ابایی ندارد. انکار و رفتار تدافعی نشانه های نداشتن احساس امنیت خاطر، احساس گناه، احساس بی کفایتی و احساس شرم و خجالت هستند.

کسی که عزت نفس ندارد قبول هر اشتباه را به حساب تحقیر شدن خود می‌گذارد.

• نوع دوستی و تعاون: افرادی که درباره‌ی رشد کودک مطالعه می‌کنند خوب می‌دانند که اگر به کودک احترام گذاشته شود، او احترام را به دل می‌ریزد، درون سازی می‌کند و بعد متقابلاً به دیگران مهر می‌ورزد و به آنها احترام می‌گذارد.
  برعکس اگر با کودک بدرفتاری شود، او نیز متقابلاً با دیگران بدرفتاری می‌کند. اگر من دارای احساس امنیت خاطر باشم، اگر حق خودم بدانم که وقتی می‌خواهم جواب آری بدهم از لفظ (آری) و اگر بخواهم جواب منفی بدهم از لفظ (نه) استفاده کنم، نوع دوستی و خیرخواهی نتیجه ای است که به دست می‌آورم. نیازی به ترسیدن از دیگران نیست.
  اگر زیستن را حق خودم بدانم، اگر اطمینان کنم که به خودم تعلق دارم و از اعتماد به نفس دیگران هراسی به دل راه ندهم، در این صورت همکاری با آنها برای دستیابی به هدف های مشترک خود به خود ایجاد می‌شود. شخصی با این خصوصیات به روشنی می‌تواند بسیاری از نیازهای خود را برطرف سازد و هرگز تحت تاثیر تردید و ترس فلج نمی‌شود. همدلی در اشخاصی که از سلامت عزت نفس برخوردارند به وفور دیده می‌شود.

نتیجه:

پس همان طور که مشخص شد افرادی که دارای عزت نفس سالم هستند، ویژگی هایی مثل واقع بینی، خردگرایی، استقلال، انعطاف پذیری و… دارند حتی این افراد ویژگی هایی در ظاهرشان هست که در افراد فاقد عزت نفس دیده نمی‌شود.

 زمانی که میزان عزت نفس را در خود شناسایی می‌کنیم لازم است نسبت به ویژگی های مرتبط با عزت نفس آگاهی و شناخت پیدا کنیم تا در نهایت بتوانیم این ویژگی ها را در خود به وجود آوریم و آنها را تمرین کنیم تا یک زندگی سالم را برای خود رقم زنیم.