بیماری شهوترانی یا ادیکت چیست؟ ویژگی ها، علل و مراحل درمان بیماری شهوترانی

بیماری شهوترانی را می‌توان به‌عنوان انجام افراطی فعالیت‌های جنسی، علی‌رغم تجربه پیامدهای منفی آن تعریف کرد. علاوه بر این، این بیماری به‌جای اینکه رضایت‌بخش باشد ازنظر عاطفی بسیار ناراحت‌کننده است و می‌تواند با پیامدهای منفی متعددی همراه شود. برای مثال، سلامت و روابط فرد می‌تواند به‌شدت تحت تاثیر قرار گیرد. در ادامه با این بیماری، علائم، علل و راه‌های درمان آن آشنا می‌شوید.

بیماری شهوترانی

بیماری شهوترانی به طرق مختلفی مطرح شده است. این بیماری بسیاری از مشخصه‌های اعتیاد جنسی را دارد و یکی از علائم بسیار مهم آن این است که فرد علی‌رغم پیامدهای منفی‌ای که تجربه می‌کند، قادر به کنترل شهوت خود نیست.

درواقع در پاسخ به این سوال که این بیماری ادیکت چیست لازم است بگوییم برعکس فردی که میل جنسی سالمی دارد، شخصی که دچار بیماری شهوترانی است زمان نامتناسبی را مخفیانه صرف جستجوی محتواهای جنسی یا داشتن رابطه جنسی می‌کند.

افراد مبتلا به شهوترانی قادر نیستند رفتار خود را متوقف کنند مگر اینکه یک اتفاق مداخله‌کننده برای آن‌ها بیفتد. درنتیجه این مسئله، معمولا شغل و روابط شخصی فرد آسیب می‌بیند.

در برخی موارد اگر فرد نتواند میل جنسی خود را کنترل کند، ممکن است روابط جنسی پرخطر داشته باشد و در معرض ابتلا به بیماری‌های مقاربتی قرار گیرد. این افراد معمولا از رابطه جنسی به‌عنوان نوعی روش برای فرار از سایر مشکلات عاطفی و روانی، ازجمله اضطراب، استرس، افسردگی و انزوای اجتماعی استفاده می‌کنند.

ویژگی‌های بیماری شهوترانی

در ارتباط با بیماری شهوترانی، چندین ویژگی مطرح شده‌اند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.

1. زندگی فرد تحت تسلط رابطه جنسی است و فعالیت‌های دیگر در زندگی او محدود شده‌اند.
2. فعالیت‌های جنسی فرد نامناسب یا مخاطره‌آمیز است.
3. میل و اشتیاق شدید به رابطه جنسی معمولا همراه با احساس شرم، پشیمانی، اضطراب و افسردگی است.
4. فرد هنگامی‌که تنهاست به فعالیت‌های جنسی دیگر مثل رابطه جنسی تلفنی، مشاهده محتواهای جنسی یا ارتباط جنسی اینترنتی می‌پردازد.
5. فرد با چندین فرد مختلف رابطه جنسی دارد یا روابط جنسی خارج از ازدواج دارد.
6. فرد وقتی تنهاست عادت به خودارضایی دارد.

درواقع، بیماری ادیکت شهوترانی شامل یک چرخه معیوب از روابط جنسی بیش‌ازحد و عزت‌نفس پایین است. اگرچه رابطه جنسی با انسان یا تمایل جنسی به حیوانات می‌تواند برای فرد به‌صورت کوتاه‌مدت، آرامش به همراه بیاورد اما با گذشت زمان، سلامت روان او بیش‌ازپیش آسیب می‌بیند. فرد باوجوداینکه می‌داند رابطه جنسی افراطی چه آسیب‌هایی برای او دارد نمی‌تواند آن را متوقف کند.

مراحل بیماری شهوترانی

اگرچه هر مورد از انواع شهوترانی منحصربه‌فرد است اما این بیماری معمولا سیر قابل پیش‌بینی‌ای دارد. این مراحل ممکن است به‌صورت چرخه‌ای اتفاق بیفتند یا مراحل بارها و بارها تکرار شوند. در ادامه با این مراحل بیشتر آشنا می‌شوید.

1. دل‌مشغولی یا خیال‌پردازی: فرد دائما در مورد مسائل جنسی فکر می‌کند و در مورد موقعیت‌ها و روابط جنسی خیال‌پردازی می‌کند.
2. تشریفات: فرد روتین‌های خاصی را ایجاد می‌کند که از طریق آن‌ها برانگیختگی و شدت دل‌مشغولی او به رابطه جنسی افزایش می‌یابد. برای مثال، لباس‌های خاصی می‌پوشد، ابزارهای جنسی را خریداری می‌کند، مواد مخدر مصرف می‌کند و غیره.
3. اجبار یا عمل کردن: این مرحله از چرخه بیماری شهوترانی معمولا کوتاه‌ترین مرحله است. اگرچه ممکن است فرد به ارگاسم برسد اما اغلب رضایت جنسی را تجربه نمی‌کند.
4. پشیمانی یا ناامیدی: فرد احساسات منفی مختلفی ازجمله احساس گناه، شرم، اضطراب و نفرت از خود را تجربه می‌کند.

علل بیماری شهوترانی

مانند هر نوع اعتیاد دیگری، بیماری شهوترانی نیز می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به نظر می‌رسد عوامل بیولوژیکی و روانشناختی در این بیماری نقش داشته باشند که در ادامه با عوامل شهوترانی و علل شهوت زیاد بیشتر آشنا می‌شوید.

علل بیولوژیکی

بیماری شهوترانی یکی از اعتیادهای رفتاری است که درنتیجه اختلال سیستم پاداش مغز به وجود می‌آید. این اختلال به‌ویژه در ناحیه تگمنتوم شکمی و آمیگدال مشاهده می‌شود. انجام مکرر یک رفتار می‌تواند نوساناتی را در سطح مواد شیمایی مغز ازجمله دوپامین ایجاد کند که این امر می‌تواند بر مرکز پاداش مغز تاثیر بگذارد و میل به انجام بیشتر رفتار را موجب شود.

درنتیجه، وقتی رفتار اعتیاد قطع می‌شود علائم ترک اعتیاد بروز پیدا می‌کنند. افرادی که قبلا در بخشی از این مکانیسم دچار آسیب شده باشند (مانند تولید بیش‌ازحد دوپامین) به‌احتمال‌زیاد دچار اعتیاد رفتاری ازجمله بیماری شهوترانی می‌شوند.

عدم تعادل هورمونی نیز می‌تواند میل جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. تستوسترون به‌ویژه با میل جنسی ارتباط زیادی دارد اما تستوسترون بیش‌ازاندازه به‌تنهایی به‌عنوان عامل شهوترانی در نظر گرفته نمی‌شود.

لوب گیجگاهی یا پیشانی بخشی از مغز است که مسئول تنظیم میل جنسی محسوب می‌شود. افرادی که این بخش از مغزشان آسیب دیده است یا به بیماری‌ای دچار هستند که بر این بخش مغز تاثیر می‌گذارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اعتیاد رفتاری مثل اعتیاد جنسی هستند.

علل روانشناختی

دلایل روانشناختی بسیاری می‌توانند در اعتیاد جنسی نقش داشته باشند. بسیاری از افراد از رابطه جنسی برای فرار از مشکلات زندگی استفاده می‌کنند. برای مثال، آن‌ها می‌خواهند از غم و اندوه، تنهایی و سایر احساسات منفی خود رها شوند. این روش برخورد با مشکلات موجب می‌شود که آن‌ها درنهایت به بیماری شهوترانی دچار شوند. عزت‌نفس پایین نیز می‌تواند در این بیماری نقش داشته باشد.

افرادی که به اضطراب، افسردگی، اختلال وسواس فکری عملی، اختلال یادگیری و سوءمصرف مواد دچار هستند بیشتر در معرض اختلال شهوترانی هستند. از سوی دیگر، افرادی که عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس پایینی دارند، در حفظ صمیمیت و ثبات روابط با مشکل مواجه هستند، دچار ناامنی هستند، نسبت به سرخوردگی تحمل کمی دارند و افرادی که دچار انحرافات جنسی ازجمله انحراف شهوت نسبت به اطفال و زنای با محارم هستند بیشتر احتمال دارد که دچار شهوترانی شوند.

پیامدهای بیماری شهوترانی

در ارتباط با آثار شهوترانی لازم است بدانید شهوترانی می‌تواند برای فرد خطرات متعددی به همراه داشته باشد و در برخی موارد منجر به عواقب منفی طولانی‌مدت شود. فردی که بیش‌ازاندازه به فعالیت‌های جنسی و خودارضایی می‌پردازد ممکن است برای این کار دچار احساس اجبار کند و این مسئله ازنظر روانی به‌شدت برای او فرسایشی باشد.

درنتیجه، او ممکن است نتواند بر روی سایر فعالیت‌ها ازجمله کار تمرکز کند. این مسئله می‌تواند عواقب مالی را نیز برای او به همراه داشته باشد. حفظ روابط عادی نیز برای این افراد دشوار است.

افرادی که دچار شهوترانی هستند ممکن است برایشان سخت باشد که دیگران را افرادی غیر از شرکای جنسی ببینند. انزوای اجتماعی و تنهایی معمولا از عوارض این بیماری هستند.

از سوی دیگر، ممکن است فرد بسته به ماهیت فعالیت جنسی‌ای که انجام می‌دهد دچار آسیب‌های جسمی و بیماری شود. همچنین، ممکن است در فعالیت‌های مجرمانه شرکت کند. اعتیاد جنسی می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب و سوءمصرف مواد نیز بشود.

درمان بیماری شهوترانی

درمان بیماری شهوترانی می‌تواند بسیار سخت باشد زیرا افرادی که به آن مبتلا هستند معمولا افکار و رفتارهای جنسی خود را منطقی جلوه می‌دهند. آن‌ها ممکن است به‌کلی مشکل خود را انکار کنند.

راه های درمان شهوت رانی و روش‌های درمانی مختلفی که در حال حاضر برای این مسئله وجود دارد با هدف کاهش مشکلات روانشناختی و کنترل شهوت و میل جنسی بیش‌ازحد انجام می‌شوند. از سوی دیگر، در راهبری جنسی بر ایجاد عادات و روابط سالم نیز تاکید می‌شود.

ازآنجایی‌که اعتیاد جنسی معمولا با اختلالات روانی مثل اضطراب، افسردگی و سوءمصرف مواد مخدر همراه است فرد باید برای این اختلالات نیز تحت درمان و مشاوره روانشناسی قرار گیرد. حمایت اعضای خانواده و دوستان نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.

اگرچه اطرافیان فردی که دچار بیماری شهوترانی است ممکن است از او بسیار آزرده‌خاطر باشند اما حمایت و تشویق آن‌ها نقش بسیار مهمی در بهبود شرایط و کم کردن شهوت فرد دارد.

درنهایت، افرادی که دچار بیماری شهوترانی هستند افکار جنسی مداومی را تجربه می‌کنند که این مسئله می‌تواند در کار، زندگی روزمره، روابط شخصی و تحصیل او تداخل ایجاد کند.

از سوی دیگر، فرد ممکن است دچار اضطراب، افسردگی، سوءمصرف مواد مخدر و طیف وسیعی از سایر مشکلات روانشناختی شود. علت این بیماری هنوز به‌روشنی مشخص نشده است اما به نظر می‌رسد عوامل بیولوژیکی و روانشناختی در آن نقش داشته باشند. بااین‌حال، خبر خوب این است که بیماری شهوترانی قابل‌درمان است و روش‌های درمانی متعددی برای آن وجود دارد.

منابع:

https://www.medicalnewstoday.com/

https://www.verywellmind.com/

سوالات متداول

نشانه‌های بیماری شهوترانی چیست؟

فردی که به این بیماری دچار است فعالیت‌های مخاطره‌آمیز جنسی دارد، علاوه بر اینکه به رابطه جنسی میل و اشتیاق شدیدی دارد احساس گناه، افسردگی و اضطراب را نیز تجربه می‌کند و وقتی تنهاست عادت به خودارضایی دارد.

چه عواملی باعث بیماری شهوترانی می‌شوند؟

علل بیماری شهوترانی به دو دسته بیولوژیکی و روانشناختی تقسیم می‌شوند که از میان علل بیولوژیکی می‌توان به اختلال سیستم پاداش مغز و عدم تعادل هورمونی اشاره کرد. از سوی دیگر، فرار از احساسات منفی، اختلال یادگیری و سوءمصرف مواد نیز در این بیماری نقش دارند.

راه‌های درمان بیماری شهوترانی چیست؟

درمان بیماری شهوترانی شامل درمان سایر اختلالات روانشناختی فرد، کنترل افکار و رفتارهای جنسی او و از سوی دیگر، تشویق فرد به ایجاد عادات و روابط سالم است.