چگونه اعتیاد به مواد مخدر را ترک کنیم؟ | ترک مواد مخدر

همیشه موضوع ترک اعتیاد بدون درد و خماری مورد توجه پزشکان و پژوهشگران بوده و با پیشرفت علم هر روز به نتایج بهتری‌‌‌ می‌رسند. در دنیای امروز روش‌های تخصصی و علمی برای ترک اعتیاد وجود دارد که خیلی از آن‌ها درد و سختی روش‌های قدیمی را ندارد.

اولین قدم برای ترک اعتیاد به مواد مخدر

علت اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر را پیدا کنید!

برای شروع باید دلیل اعتیاد را پیدا کنید. علت اعتیاد به مواد مخدر دلایل زیاد و گسترده‌‌ای دارد. برای ترک اعتیاد درست و اصولی که دیگر هم به سراغتان نیاید، اول از همه باید دلیل آن را به صورت ریشه‌‌ای پیدا کنید.

اعتیاد به مواد مخدر ظاهر قضیه است و در اصل نشان از یک مشکل بزرگ درونی دارد.

در این مورد با خودتان صادق باشید. از خودتان بپرسید کی معتاد شدید؟ اولین بار چه کسی به شما پیشنهاد داد؟ چرا پیشنهاد او را قبول کردید؟ اولین بار بعد از مصرف چه حسی داشتید؟ مصرف موارد چه چیزی را در زندگی‌تان تغییر‌‌‌ می‌دهد؟ چه چیزی شما را به سمت مواد مخدر‌‌‌ می‌کشاند؟ و سوالاتی از این دست که مشخص‌‌‌ می‌کند چرا به مواد گرفتار شدید. پیدا کردن علت و  بازگویی سوالات در ذهن، شما را برای ترک مصمم‌تر می‌کند. در این زمینه روانپزشک بهترین گزینه برای کمک گرفتن است.

• مشکلات خانوادگی و روابط ناسالم در خانواده یکی از دلایل مهم در زمینه ترک اعتیاد به مواد مخدر است. بسیاری از افرادی که به این مشکل دچار هستند از خانواده‌های نا به سامان‌‌‌ می‌آیند. خانواده‌هایی که روابط عاطفی خوب و درست بین اعضا وجود ندارد. در این خانواده‌ها فرد به محض رسیدن به سن بلوغ و جوانی دچار بحران‌‌‌ می‌شود و چون رابطه درستی در خانواده وجود ندارد برای حل بحران یا تسکین ناراحتی خود به سراغ مواد‌‌‌ می‌رود.
• موضوع مهم دیگر دوستان و روابط اجتماعی نادرست است. در واقع دوست بد از صد تا دشمن هم بدتر است. انتخاب دوست بد و شرکت در جمع‌های نامناسب خیلی از رفتارهای اشتباه را برای ما عادی‌‌‌ می‌کند. مسیر زندگی بعضی افراد را همین دوست بد به تباهی می‌کشاند. داشتن دوست و روابط اجتماعی درست و سالم برای سلامت ذهن و روان ما ضروری است اما انتخاب غلط قطعا همه چیز را خراب‌‌‌ می‌کند. این تاثیرپذیری از اجتماع معمولا در سنین پایین‌‌‌تر و نوجوانی بیشتر دیده‌‌‌ می‌شود.
• اختلالات روحی و روانی، دلیل دیگری برای اعتیاد به مواد مخدر است. این اختلالات نه تنها باعث اعتیاد‌‌‌ می‌شوند بلکه در تداوم اعتیاد هم نقش دارند. یعنی تا زمانی که اختلال روحی فرد برطرف نشده، نمی‌تواند مواد را ترک کند. در این مواقع باید موضوع به صورت ریشه‌‌ای و عمیق حل شود وگرنه بلافاصله زمانی که مشکلات روحی به سراغ فرد بیاید، به سمت مواد‌‌‌ می‌رود.

آمادگی و پذیرش برای ترک اعتیاد به مواد مخدر

برای این که اعتیاد به مواد مخدر را ترک کنیم باید درست قدم برداریم تا دوباره به آن دچار نشویم. قدم اول شناخت علت بود. در مرحله بعد باید از خودتان بپرسید چرا‌‌‌ می‌خواهید مواد مخدر را ترک کنید؟ منظور سوال این نیست که نباید مواد مخدر را ترک کرد. در واقع‌‌‌ این سوال می‌خواهد فرد معتاد را با عوارض اعتیاد به مواد مخدر رو‌به‌رو کند. می‌خواهد با یادآوری مشکلات اعتیاد، انگیزه فرد را برای ترک بیشتر‌‌‌ می‌کند.

پس دلایل خود را برای ترک مواد بنویسید و آن را مدام با خود تکرار کنید. حتی‌‌‌ می‌توانید روی کاغذ بنویسید و به دیوار بزنید. مثلا این که با اعتیاد به مواد مخدر چقدر به سلامت جسم و روحتان آسیب زدید! چقدر موقعیت‌های اجتماعی خوب را به دلیل معتاد بودن از دست دادید! اعتیاد شما چه تاثیر منفی روی خانواده و فرزندانتان دارد؟ و هزاران دلیل دیگر …

پذیرش این موضوع که دچار اعتیاد شدید و آمادگی برای ترک، بخش مهمی هستند. در واقع تا به این مرحله نرسیده باشید ،هرچقدر هم تلاش کنید، بی‌فایده است. حتما دیدید که خیلی اوقات خانواده‌ها تلاش‌‌‌ می‌کنند تا فرد معتاد را نجات دهند اما نتیجه‌‌ای نمی‌گیرند. دلیلش آماده نبودن خود معتاد برای ترک است. فرد معتاد باید خودش بخواهد و با میل قلبی این راه را شروع کند.

موثرترین راه برای ترک اعتیاد به مواد مخدر

امروزه برای ترک اعتیاد روش‌های مدرنی ایجاد شده است و دارو درمانی بخش زیادی از درد و مشکلات ترک اعتیاد را رفع‌‌‌ می‌کند. مراکز ترک اعتیاد روش‌های مختلفی را ارائه‌‌‌ می‌دهند و بسته به این که چه روشی مناسب فرد معتاد است و همین‌طور تشخیص پزشک می‌توان بهترین راه برای ترک اعتیاد را پیدا کرد.

روش سم زدایی

یکی از روش‌های ترک اعتیاد سم زدایی است. در این روش فرد معتاد به مراکز مراجعه کرده و با دریافت دارو طی چند هفته سم را از بدن خود خارج‌‌‌ می‌کند و بعد از آن مرخص‌‌‌ می‌شود. در این روش ماده مخدر از بدن بیمار خارج‌‌‌ می‌شود. از آنجایی که بدن فرد معتاد به مواد عادت کرده، ترک آن ممکن است تغییراتی در بدن و یا رفتار فرد ایجاد کند.

ممکن است احساس درد داشته باشد و یا پرخاشگر شود. به همین دلیل است که این روش باید تحت نظر پزشک و در کلینیک‌های ترک اعتیاد انجام شود. دارو درمانی کمک‌‌‌ می‌کند، فرد معتاد کم‌‌‌تر اذیت شود و راحت‌‌‌تر به زندگی سالم بازگردد. فرد معتاد ابتدا باید آزمایش دهد و همین‌طور مشاوره بگیرد تا متخصص متوجه شود که او برای ترک اعتیاد آماده است یا نه! و همین طور نوع دارو و نحوه تجویز آن را تشخیص دهد.

سم زدایی یکی از موثرترین روش‌ها است و به نسبت روش‌های دیگر بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است. 

این روش در کنار دارو درمانی به مشاوره و روانپزشک نیاز دارد تا دوباره فرد به سمت مواد نرود. اگر اعتیاد به دلیل مشکلات ذهنی، مشکلات خانوادگی، فشارهای روانی و … باشد باید همزمان برای رفع آن مشکلات هم اقدام کرد. 

روش ترک تدریجی اعتیاد به مواد مخدر

در روش دیگر که به ترک اعتیاد تدریجی معروف است، فرد معتاد در زمان طولانی‌تری مواد را کنار‌‌‌ می‌گذارد. خیلی افراد این روش را بهترین راه ترک اعتیاد مواد مخدر‌‌‌ می‌دانند؛ چون معتقد هستند فرد معتاد تا مدت‌ها  نگرانی برای زندگی بدون مواد مخدر ندارد. درد، استرس، ناراحتی و فشار بعد از ترک در این روش کمتر است.

اگر این روش را بدون مراجعه به پزشک انجام دهید ممکن است وسط راه آن را رها کنید و یا در روزهای آخر عطش برای مصرف دوباره و بیشتر داشته باشید. حتی گاهی ترک بعضی از انواع مواد مخدر، خصوصا مواد شیمیایی ممکن است باعث آسیب جدی و خطرناک به بدن شود. به همین خاطر حتما باید زیر نظر پزشک باشد و از دارو درمانی استفاده شود تا به مرور زمان و با کاهش مواد مخدر، میل به مواد هم کاهش پیدا کند.

در این روش فرد با مراجعه به پزشک در کنار دریافت دارو، مصرف مواد خود را به صورت تدریجی کم‌‌‌ می‌کند. با این روش بدن به کم شدن مواد مخدر عادت‌‌‌ می‌کند و در نهایت آن اعتیاد کاملا برطرف‌‌‌ می‌شود. در این شیوه درمان هم حتما باید دلایل اعتیاد بررسی شود تا امکان بازگشت به آن به حداقل برسد.

روش رفتار شناختی

تمرکز اصلی این روش روی علت اعتیاد است. در واقع این روش‌‌‌ می‌گوید اگر علت شروع اعتیاد و وابستگی به آن حل شود، دیگر فرد معتاد به مواد مخدر احتیاج ندارد. در واقع فکر و حسی که فرد به کمک مواد مخدر سعی‌‌‌ می‌کند آن را از بین ببرد، بررسی‌‌‌ می‌شود. اضطراب، افسردگی، خشم، ناراحتی از خانواده، مشکلات مالی و … مواردی هستند که فرد معتاد برای فکر نکردن به آن‌ها به مواد پناه‌‌‌ می‌برد. به کمک درمان رفتار شناختی این موارد بررسی و به بیمار کمک‌‌‌ می‌شود تا با این مشکلات مواجه شود.

روانپزشک با جلسات متعدد مشاوره‌‌ای سعی در کشف علت و درمان موضوع می‌کند. درمان رفتار شناختی در بسیاری از اختلالات روانی و ذهنی هم استفاده‌‌‌ می‌شود و اتفاقا بسیار هم موثر است. در این روش روانپزشک برای ایجاد شرایط بهتر ممکن از دارو درمانی هم استفاده کند. این روش کمک‌‌‌ می‌کند تا فرد بیمار بعد از ترک کمتر دچار وسوسه برای بازگشت به مواد شود.

درمان خانگی برای ترک اعتیاد به مواد مخدر

هرچند راه‌های زیادی برای ترک اعتیاد به مواد مخدر در خانه معرفی شده اما بهتر است از درمان‌های خانگی استفاده نکنید. درمان‌های خانگی فقط‌‌‌ می‌توانند نقش حمایتی در کنار درمان‌های پزشکی داشته باشند. خصوصا خوردن سرخود بعضی داروهای گیاهی یا داروهای سنتی‌‌‌ می‌تواند آسیب‌های جدی به بار بیاورد. بهترین راه ترک اعتیاد کمک گرفتن از متخصص این حوزه است. خانواده‌‌‌ می‌تواند در طول مسیر ترک اعتیاد یک حامی بزرگ باشد. فراموش نکنید حمایت و پشتیبانی خانواده، فراهم کردن بستر امن و سالم مهم‌ترین کمک به فرد معتاد است.

سخن آخر

ترک اعتیاد به مواد مخدر در باور عموم مردم محال و نشدنی است. متاسفانه بعضی از افراد معتاد هم همین‌طور فکر‌‌‌ می‌کنند. به همین دلیل شاید اصلا تلاشی هم برای ترک اعتیاد نکنند. قبول دارم که اعتیاد مشکل بزرگی است و حل کردن آن با بقیه مشکلات زندگی فرق دارد؛ اما این به معنای غیر ممکن بودن آن نیست. مهم نیست چند بار برای ترک اعتیاد اقدام کردید، با استفاده از روش‌های درست‌‌‌ می‌توانید این مشکل را حل کنید. البته باید بدانید اعتیاد مشکل ریشه‌‌ای و عمیقی است و درمان آن زمان‌‌‌ می‌برد. پس نباید به سرعت دلسرد شوید. 

مصرف مواد مخدر سلامت ذهن و جسم را مختل‌‌‌ می‌کند. مواد مخدر کنترل ذهن را به دست‌‌‌ می‌گیرد و در بسیاری از مواقع فرد رفتارهای خطرناک و نامتعارفی انجام می‌دهد. از طرفی ترس از درد یا حس خماری خیلی وقت‌ها مانع از ترک اعتیاد‌‌‌ می‌شود. فرد معتاد همیشه با این موارد دست و پنجه نرم می‌کند.

از آنجایی که وابستگی به مواد مخدر مشکل بزرگ و پیچیده‌‌ای به حساب‌‌‌ می‌آید، برای حل آن هم باید به سراغ افراد متخصص و خبره برویم. ترک اعتیاد به مواد مخدر در بسیاری موارد نیاز به دارو و درمان پزشکی دارد. گاهی ما با رفتارهای غیر تخصصی کاری‌‌‌ می‌کنیم که فرد معتاد درد و رنج زیادی را متحمل شود و از آن به بعد اصلا به سمت ترک اعتیاد نرود. 

امروزه ترک اعتیاد به مواد مخدر مانند گذشته کار سخت و دردناکی نیست. البته ترک هر عادتی راحت نیست اما علم برای ترک اعتیاد راهکارهای نوینی پیدا کرده است. به کمک روش‌های جدید‌‌‌ می‌توان اعتیاد را در زمان کمتر و با درد و آسیب کمتر از بین برد. اگر دچار این بیماری هستید باید بدانید هستند کسانی که از همین راه‌ها و به کمک افراد متخصص این مراحل را پشت سر گذاشته‌اند.