چگونه شبکه سازی کنیم؟

شبکه سازی تنها راه پیشرفت در دنیای امروزی است. امروزه ارتباطات حرف اول را‌ می‌زند. چیزی که بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته، شبکه سازی و ایجاد ارتباطات است. فرقی‌ نمی‌کند هدف‌‌‌تان فروش محصول، ارائه خدمت یا آموزش و … است، در هر صورت برای هر کاری نیاز به یک شبکه ارتباطی دارید. اغلب ما با شنیدن شبکه سازی به یاد شبکه‌های مالی و شرکت‌های هرمی‌ می‌افتیم. در صورتی که تکنیک شبکه سازی موضوعی کاملا اجتماعی و ارتباطی است. شاید در گذشته بعضی از شرکت‌ها با این عنوان سو استفاده کرده باشند اما شبکه سازی یه اصل در ایجاد ارتباط است که استفاده درست آن در همه زمینه‌ها مفید و سودآور خواهد بود.

مفهوم درست شبکه سازی چیست؟

شبکه سازی به معنای ایجاد ارتباط است. برقراری ارتباط یک نیاز فطری در انسان است. به طور کلی چون انسان همیشه دوست دارد در اجتماع باشد، به صورت ناخودآگاه و ندانسته وارد گروه‌های ارتباطی‌ می‌شود. همه ما در گروه‌های ارتباطی مختلفی عضو هستیم. همین حالا که این مطلب را‌ می‌خوانید در یک یا چند شبکه ارتباطی قرار دارید. رابطه ما با همکلاسی‌ها، همکاران و دوستان و حتی خانواده و اطرافیان همه از نمونه گروه‌های ارتباطی هستند. شاید شما باعث ایجاد این گروه‌ها نشده باشید اما خواسته یا ناخواسته عضوی از آن‌ها هستید. اگر در این گروه‌ها همکاری دو طرفه و مفید ایجاد شود به آن شبکه سازی می‌گوییم.

به بیان دیگر می‌توانیم بگوییم شبکه سازی، یک مهارت مهم در برقراری ارتباط و شکل‌دهی مجموعه‌ای از افراد است که به دنبال همکاری مفید هستند. در واقع شبکه سازی ارتباطی هدفمند در بین تعدادی از افراد جامعه است که در نهایت برای هر کدام مزیت و سودی به همراه داشته باشد. ما در شبکه سازی با هدفی مشخص، سعی در گسترش روابطمان داریم تا از این طریق پیشرفت کنیم. این هدف‌ می‌تواند در مورد‌کسب‌وکار یا آموزش و یا موارد دیگر هم باشد. 

چرا شبکه سازی اهمیت دارد؟

داشتن گروه‌های اجتماعی و ارتباطی مختلف برای رشد شخصی و کاری ما بسیار مهم است. زمانی اهمیت ایجاد شبکه مشخص‌ می‌شود که متوجه‌ می‌شویم زندگی ما در گرو اجتماع است. در واقع اگر بخواهیم بقا داشته باشیم باید بتوانیم ارتباطات اجتماعی قوی داشته باشیم. باید بتوانیم با دیگران ارتباط برقرار کرده و تعامل سازنده‌ای داشته باشیم.

در هر حوزه‌ای که فعالیت‌ می‌کنید، شبکه سازی باعث دیده شدن شما‌ می‌شود. این موضوع در حوزه‌کسب‌وکار بسیار اهمیت پیدا‌ می‌کند. بیشتر دیده شدن و بیشتر مورد توجه قرار گرفتن هم باعث‌ می‌شود فضای بهتری برای ارائه خودتان داشته باشید. از طرفی با ارتباطات بیشتر این فرصت ایجاد‌ می‌شود تا نقاط ضعف و کاستی‌های خود را شناسایی و آن‌ها را اصلاح کنید. شما با قرار گرفتن در اجتماع و رویارویی با بازخورد دیگران نسبت به خودتان رشد خواهید کرد.

در واقع با ایجاد شبکه‌های ارتباطی می‌خواهیم خودمان، توانایی‌ها و مهارت‌هایمان را به گروهی از مخاطبین نشان دهیم و با ایجاد تعامل در مسیر هدفمان حرکت کنیم. این ارتباط کاملا دو طرفه است و هر دو طرف از آن سود‌ می‌برند. 

شبکه سازی چه مزایایی دارد؟

• شناخت بیشتر و اطلاعات دقیق از بازار: در هر زمینه‌ای که فعالیت‌ می‌کنید نیاز به اطلاعات دقیق و شناخت درستی از جامعه دارید. به عنوان مثال اگر فروشنده هستید باید بدانید که مخاطب شما به دنبال چه محصولی است؟ باید بدانید که محصولات موجود در بازار چه ویژگی‌هایی دارند؟ چه مزایا و یا چه معایبی دارند؟ خلاصه باید بازار را به خوبی بشناسید. همین‌طور اگر‌ می‌خواهید آموزش و یا خدمتی را ارائه دهید باید نیاز دارید مخاطب را به خوبی بشناسید. شبکه سازی به خوبی در این زمینه به شما کمک‌ می‌کند. 

• بیشتر دیده شدن: یکی از مهم‌‌‌ترین مزایای حضور در شبکه‌های ارتباطی بیشتر دیده شدن شما است. این مورد به شدت اهمیت دارد. هرچقدر بیشتر دیده شوید، مخاطب بیشتر به شما توجه‌ می‌کند و در نتیجه در کارتان موفق‌‌تر خواهید بود. هرچقدر بازار بزرگ‌‌‌تری داشت باشید، احتمال این که افراد بیشتری شما را انتخاب کنند، زیاد‌‌تر می‌شود. 
• فضایی برای ارزیابی خودتان: تا زمانی که در اجتماع قرار نگیرید و محصول و یا مهارت خود را ارائه ندهید،‌ نمی‌توانید ارزیابی درست از خودتان داشته باشید. داشتن یک شبکه ارتباطی کمک‌ می‌کند تا با حضور بیشتر متوجه اشتباهات خود شوید. حضور در شبکه‌های ارتباطی به شما امکان را‌ می‌دهد تا متوجه شوید دقیقا در چه نقطه‌ای ایستاده اید و چقدر با هدفتان فاصله دارید. بنابراین‌ می‌توانید با افراد درستی برای شبکه خود در ارتباط باشید. شبکه سازی یک رابطه دو طرفه است و افراد با سطح تقریبا یکسان وارد شبکه‌ می‌شوند. به این ترتیب متوجه جایگاه خودتان‌ می‌شوید. در کنار افراد درستی‌ می‌ایستید و‌ می‌توانید پیشرفت کنید.
• رشد شخصی: بخش بزرگی از رشد شخصی شما از قرارگرفتن در اجتماع شکل‌ می‌گیرد. هرچقدر بیشتر برای ایجاد شبکه تلاش کنید، ارتباطات قوی‌‌‌تری پیدا‌ می‌کنید و اعتماد به نفس‌‌‌تان بالا‌‌تر می‌رود. حضور در شبکه‌های ارتباطی مهارت‌های اجتماعی شما را ارتقا‌ می‌دهد. همین طور متوجه‌ می‌شوید در چه مهارت‌هایی ضعیف‌‌تر عمل‌ می‌کنید. مثلا شاید کار شما به اندازه کافی خوب و یا حتی عالی باشد اما توانایی ارائه آن را نداشته باشید. حضور در شبکه‌های ارتباطی و تعامل با دیگران این توانایی را در شما تقویت‌ می‌کند. به علاوه در کنار تمام این موارد روابط دوستی‌‌‌تان گسترش پیدا‌ می‌کند.
• فرصت‌های بهتر: یکی دیگر از مزیت‌های شبکه سازی پیدا کردن فرصت‌های بهتر برای کار است. با ایجاد شبکه درست ناخودآگاه در معرض افرادی قرار‌ می‌گیرید که به دنبال فردی مثل شما هستند. همین‌طور به افراد متخصص بسیاری دسترسی دارید که در صورت لزوم‌ می‌توانید از آن‌ها مشاوره بگیرید و یا کاری را با هم شروع کنید. به لطف ایجاد شبکه ارتباطی می‌توانید تیمی قوی را در کنار خود داشته باشید. 

چطور شبکه سازی کنیم؟

شبکه سازی درست نیاز به مهارت و آموزش دارد. باید از درست و اصولی اقدام کنید تا دچار مشکل نشوید. در ادامه به نکاتی حائز اهمیت در خصوص ایجاد شبکه ارتباطی را اشاره‌ می‌کنیم.

• ظاهر آراسته و مرتبی داشته باشید

ظاهر شما قبل از هرچیزی صحبت‌ می‌کند. مطمئنا که رفتار و ایده‌های شما از همه چیز مهم‌‌تر است اما اصلا از تاثیری که ظاهرتان در نگاه اول روی مخاطب می‌گذارد غافل نشوید. در وهله اول چیزی که شما را نشان می‌دهد ظاهرتان است. پس حتما مرتب و آراسته باشید. متناسب با موقعیت لباس انتخاب کنید. لباس شما باید بخشی از هویت و تفکرتان را در ظاهر نشان دهد. بسیاری از افراد در اولین برخورد شما را براساس ظاهرتان ارزیابی‌ می‌کنند و تصمیم‌ می‌گیرند که با شما در ارتباط باشند یا نه!

• از زبان بدن استفاده کنید

زبان بدن یکی از فاکتورهای مهم در ایجاد ارتباط و شبکه سازی است. زبان بدن یک مهارت مهم و کلیدی به حساب‌ می‌آید. فارغ از این که چه‌ می‌گویید زبان بدن‌ می‌تواند به مخاطب احساس انتقال دهد. میزان تسلط شما به موضوع و این که چقدر اعتماد به نفس دارید به راحتی از روی زبان بدنتان مشخص‌ می‌شود. زبان بدن، شامل ارتباط چشمی، حالت صورت، حرکت دست‌ها و پاها، حرکت سر و نوع نشستن‌ می‌شود. در ساده‌‌‌ترین حالت باید نکاتی را برای داشتن یک ارتباط موثر در نظر داشته باشید. 

فراموش نکنید لبخند بزنید. با نگاهتان مکالمه را دنبال کنید و ارتباط چشمی برقرار کنید. بلند و با اقتدار صحبت کنید. صدای شما باید رسا واضح باشد. مخاطب نباید مدام بگوید” کمی بلندتر صحبت کنید. صدای‌‌‌تان را‌ نمی‌شنوم”. با غرور و تکبر صحبت نکنید و به مخاطب احساس صمیمیت دهید. تند تند صحبت نکنید و تمام حرف‌‌‌تان را یک جا بیان نزنید.

در هنگام صحبت کردن سعی کنید گاهی از حرکت دست استفاده کنید اما در این کار افراط نکنید. بهتر است در هنگام صحبت کردن از بازی کردن با اشیا مثل خودکار و مداد بپرهیزید. سر خود را به نشانه تایید تکان دهید. اگر جایی سوالی دارید و متوجه نشدید‌ می‌توانید با حرکت دست یا با نگاه‌‌‌تان این موضوع را بیان کنید.

• مهارت‌های خود را به اشتراک بگذارید

خیلی مهم است که مهارت‌ها و توانایی‌های‌‌‌تان را در جمع بیان کنید و به اشتراک بگذارید. در بیان مهارت‌های‌‌‌تان واضح و درست آن‌ها را شرح دهید. مثلا از عبارت‌های “یه کم، تا حدودی، نسبتا، تقریبا” بپرهیزید. به درستی مشخص کنید چه مهارت‌هایی و چه سطحی دارید. دروغ نگویید و همه چیز را به صورت واقعی بیان کنید. اگر در حال یادگیری هستید صادقانه بیان کنید و از این بابت خجالت نکشید. در عوض روی این که چقدر تلاشگر و مصمم هستید، تمرکز داشته باشید. تمام مهارت‌های خود را بیان کنید حتی مهارت‌هایی که فکر‌ می‌کنید ساده هستند. 

• در مورد موضوع مورد نظر یا مورد علاقه‌‌‌تان اطلاعات داشته باشید

در مورد علاقه مندی‌های‌‌‌تان صحبت کنید. این موضوع باعث‌ می‌شود با افراد نقطه مشترک داشته پیدا کنید. پیدا کردن نقطه مشترک راهی برای برقراری ارتباط و فعالیت‌های مشترک است. 

• با سوال پرسیدن صحبت را شروع کنید

اگر در برقراری ارتباط خیلی مهارت ندارید یا حرفی برای شروع صحبت پیدا‌ نمی‌کنید، صحبت را با سوال شروع کنید. سوال کردن به مخاطب این اجاره را‌ می‌دهد تا با اعتماد به نفس خود را نشان دهد و مستقیما این پیام را ارسال‌ می‌کنید که مورد توجه واقع شده است. از طرفی با سوال کردن این فرصت ایجاد‌ می‌شود تا در خلال صحبت موضوع بیشتری برای صحبت و گفت‌وگو پیدا کنید. این یکی از راه‌های ساده در مورد شبکه سازی و ایجاد ارتباط است.

• همیشه کارت ویزیت همراه‌‌‌تان باشد

بهتر است همیشه کارت ویزیت همراه‌‌‌تان باشد. اگر ندارید حتما در اسرع وقت یکی درست کنید. کارت ویزیت از چند جهت اهمیت دارد. اول از همه نشان‌ می‌دهد که شما چقدر به‌کسب‌وکار و شغلتان اهمیت‌ می‌دهید. از طرفی میزان مهارت شما را مشخص‌ می‌کند.‌ می‌توانید عنوان شغلتان با توجه به این که چقدر مهارت دارید مشخص کنید.

به این عبارت توجه کنید: “کارشناس ارشد برنامه نویسی به زبان جاوا” 

با این نوشتن همین جمله ساده‌ می‌توانید دقیقا مهارت خود و سطح آن را مشخص کنید. 

از طرفی داشتن کارت ویزیت بهترین ابزار برای تبادل راه‌های ارتباطی با شما است. آدرس شرکت، شماره تماس، آدرس ایمیل و آدرس شبکه‌های اجتماعی همه اطلاعاتی هستند که باید در کارت ویزیت نوشته شوند. تصور کنید اگر کارت ویزیت نداشته باشید باید تک تک این اطلاعات را شفاهی در اختیار مخاطب قرار دهید و مخاطب ممکن است حوصله نوشتن تمام این موارد را نداشته باشد. به طور کل نداشتن کارت ویزیت اصلا وجهه خوبی ندارد. 

• در بیان توانایی‌های خود واقعیت را بیان کنید

در شبکه سازی مهم است این که مهارت‌های خود را دقیق و کامل نشان دهید. دروغ نگویید و بیش از حد بزرگ‌نمایی نکنید. فقط باید چیزهایی را که می‌توانید انجام دهید، عنوان کنید. در غیر این صورت یا مجبور هستید کار را به فرد دیگری بسپارید و یا باید زمان زیادی صرف کنید تا اول آن مهارت را یاد بگیرید. در این صورت بدقول به نظر‌ می‌رسید. 

• مشتاق یادگیری باشید

فراموش نکنید که همیشه مشتاق یادگیری باشید و این موضوع را نشان دهید. مشتاق یادگیری بودن باعث‌ می‌شود، بقیه روی شما بیشتر حساب کنند. شاید در موضوعی مهارت زیادی نداشته باشید اما اشتیاق برای یادگیری شما را در اولویت بالاتری قرار‌ می‌دهد. اشتیاق به یادگیری نشان‌ می‌دهد که چقدر مصمم هستید.

• از دوستان و افرادی که‌ می‌شناسید صحبت کنید

در شبکه‌های ارتباطی از تعامل خود با افراد دیگر صحبت کنید. مثلا اگر در رشته‌ای فرد متخصصی را‌ می‌شناسید‌ می‌توانید در مورد او صحبت کنید و او را با دیگران آشنا کنید. از این راه هم‌ می‌توانید شبکه ارتباطی را گسترده‌‌تر کنید و هم بقیه متوجه‌ می‌شوند که شما با افراد ماهر و کارشناس در ارتباط هستید. نوع نگاه دیگران نسبت به شما بهتر‌ می‌شود و شما را تنها به شکل یک عضو معمولی نگاه‌ نمی‌کنند و بلکه‌ می‌دانند شما‌ می‌توانید چندین فرد ماهر و متخصص را به شبکه اضافه کنید. 

شبکه سازی مهارت مهمی است که در تمام بخش‌های زندگی اثر‌ می‌گذارد. از ارتباطات تحصیلی و کاری گرفته تا شکل‌گیری‌کسب‌وکارهای بزرگ همه‌ می‌توانند از طریق شبکه سازی شکل بگیرند. ایجاد شبکه و تعامل با افراد در رشد شخصی بسیار اهمیت دارد. بنابراین باید به این موضوع بیشتر اهمیت دهید.