مغز انسان پیچیده ترین چیزی است که ما در دنیا میشناسیم. تعداد قابل توجهی از ارتباطاتی که در مغز وجود دارد به آن کمک میکند تا در یک چشم بر هم زدن محاسبات پیچیدهای انجام دهد. این امر به ما امکان میدهد که مسائل مختلف را به خاطر بسپاریم، شخصیتهای پیچیدهای داشته باشیم و حتی ماهیت واقعیت را زیر سوال ببریم. با این حال، همانطور که در هر مسئله پیچیدهای امکان پذیر است مغز نیز ممکن است دچار مشکل شود.
بیماریهای روانی، اختلالاتی هستند که میتوانند بر فکر و رفتار افراد تاثیر بگذارند. آنها ممکن است باعث شوند که فرد برای عملکرد در چارچوب هنجارهای اجتماعی با مشکل روبرو شود و گاهی اوقات فردی خطرناک برای خود یا دیگران باشد.
این بیماریها اغلب کیفیت زندگی افراد را به حدی تحت تاثیر قرار میدهند که گاهی اوقات ممکن است آنها تصور کنند زندگی ارزشی ندارد. در ادامه با برخی از بیماری های روانی شایع و نام بیماری های روانی شایع آشنا میشوید.
اختلالات تیک
بیشتر کارهای فیزیکی ما غیرارادی است. آنها از طریق دستوراتی که از ناهشیار مغز فرستاده میشوند انجام میگردند. اقدامات ناخودآگاه به ما کمک میکنند کارهای پیچیدهای مثل دویدن، راه رفتن و حتی حرف زدن را انجام دهیم اما برخی از بیماری های روانی میتوانند موجب شوند که این اقدامات ناخودآگاه کاملا به مشکل بخورند. یکی از بیماری های روانی شایع در این زمینه، اختلالات تیک است.
اختلالات تیک باعث میشوند افراد مبتلا بدون دلیل مشخصی، حرکات یا صداهای نامفهومی را ایجاد کنند. این افراد کنترلی بر رفتارهای خود ندارند. یکی از مشهورترین اختلالات تیک، سندرم توره است. این سندرم باعث میشود که افراد بهصورت ناخواسته حرکات یا صداهای ناپسندی را ایجاد کنند. اختلال تیک یکی از انواع اختلال روانی در کودکان نیز محسوب میشود.
اختلالات شخصیت
همه ما با یکدیگر کاملا متفاوت هستیم. این موضوع که هر یک از ما شخصیت متفاوتی داریم باعث میشود که برای یکدیگر جذاب باشیم و همچنین بخواهیم با افراد جدیدی ملاقات کنیم. اگرچه ممکن است گاهی اوقات در زندگی با افرادی روبرو شویم که شخصیتی کاملا متضاد با ما دارند اما در برخی موارد این مسئله میتواند ناشی از یکی از شایع ترین اختلالات روانی به نام اختلالات شخصیتی در این افراد باشد.
دو مورد از رایجترین اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت پارانویید و اختلال شخصیت خودشیفته است. بیماریهای دیگری نیز در این دسته قرار دارند که همه آنها میتوانند زندگی را بهشدت به هم بریزند. این بیماری های شایع اعصاب و روان، حتی میتوانند زندگی اطرافیان را نیز به شدت تحت تاثیر قرار دهند. در این شرایط، استفاده از پکیج ها به افراد کمک میکند که علائم خود را کنترل کنند.
اختلالات خوردن
اختلالات خوردن از بیماری های روانی شایع در زنان است. غذا انرژی مورد نیاز بدن ما را تامین میکند و عناصر سازنده آن میتواند به ترمیم و رشد بدن ما کمک کند. اگر به اندازه کافی غذا نخوریم زندگیمان به خطر میافتد. با این حال، برخی بیماری های روانی شایع میتوانند مانع دریافت مواد مغذی توسط بدن شوند.
یکی از اختلالات خوردن، اختلال بی اشتهایی عصبی است که باعث میشود فرد مبتلا در هنگام غذا خوردن احساسات منفیای را تجربه کند. او ممکن است احساس کند چاق یا زشت است و همچنین، احساس شرم داشته باشد. درنتیجه این امر ممکن است فرد کاملا از خوردن غذا اجتناب کند. این مسئله باعث میشود که زندگی او در معرض خطر قرار بگیرد.
اختلالات اضطرابی
یکی دیگر از بیماری های روانی شایع، اختلالات اضطرابی است. همه ما در برههای از زندگی دچار اضطراب میشویم. این امر یک واکنش کاملا طبیعی به وقایعی است که در زندگیمان اتفاق میافتند. اضطراب میتواند در موقعیتی مثل دیدن سوسک در حمام یا در پاسخ به موقعیتی استرس زا مثل مصاحبه شغلی ایجاد شود.
اختلالات اضطرابی از انواع بیماری های روانی شایع محسوب میشوند. بسیاری از ما تنها زمانی دچار اضطراب میشویم که یک عامل محرک واقعی وجود داشته باشد اما افرادی که دچار اختلالات اضطرابی هستند میتوانند حتی بدون وجود عامل محرک نیز دچار اضطراب شوند. اختلالات اضطرابی از بیماری های روانی شایع در کودکان نیز هستند.
اختلالات تجزیهای
در اکثر موارد ما قادر هستیم نسبت به خود و دنیای اطرافمان هشیار بمانیم. ما میدانیم چه کسی هستیم، کجا هستیم و همچنین میدانیم که در گذشته چه اتفاقاتی برایمان افتاده است. با این حال، اگر افراد هشیاری خود را در این زمینه از دست بدهند شرایط دشوار و نشانه های بیماری روانی را تجربه خواهند کرد.
اختلالات تجزیهای که یکی از بیماری های روانی شایع است معمولا پس از تجربه یک استرس شدید رخ میدهد. این اختلال میتواند باعث شود که بیمار درکش از خود و دنیای اطراف را از دست بدهد. یکی از اختلالات تجزیهای، اختلال هویت تجزیهای است که در گذشته بهعنوان اختلال شخصیت چندگانه شناخته میشد.
اختلالات روانپریشی
حواس به ما کمک میکنند که به خوبی از دنیای اطراف خود آگاه شویم. ما میتوانیم با کمک آنها بشنویم، ببینیم، حس کنیم و همچنین میتوانیم واقعیت را از خیال جدا کنیم اما فردی که به اختلال روان پریشی مبتلاست در تشخیص آنچه واقعا وجود دارد و آنچه وجود ندارد با مشکل روبروست.
اختلالات روانپریشی یکی از انواع اختلال روانی است که در بیشتر موارد باعث توهم میشود. توهم به این معناست که فرد چیزهایی را میبیند، میشنود یا احساس میکند که اصلا وجود ندارند. این اختلالات میتوانند منجر به هذیان نیز بشوند. هذیان به معنای یک باور ثابت غلط است که فرد حتی با وجود شواهد مخالف، بر درست بودن باور خود تاکید دارد.
اختلال وسواس فکری عملی
بیشتر ما ترجیح میدهیم که همیشه همه چیز مرتب باشد. بسیاری از ما حتی ممکن است در زمان به هم ریختگیها کلافه شویم و بخواهیم همه چیز را بهسرعت مرتب کنیم. اگرچه افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی نیز به نظم اهمیت میدهند اما این تمایل در آنها بسیار شدید است.
اختلال وسواس فکری عملی که یکی از بیماری های شایع روانشناختی و بیماری های شایع اعصاب و روان است میتواند به شدت زندگی فرد مبتلا را تحت تاثیر قرار دهد و شرایط را برای او غیر قابل تحمل کند. افرادی که وسواس تمیزی دارند میخواهند همیشه همه چیز تمیز باشند و اگر کوچکترین کثیفیای را ببینند بهشدت به هم میریزند. آنها لازم است از راهبر کمک بگیرند تا بتوانند با علائم خود مقابله کنند.
اختلالات کنترل تکانه
حتی کسانی که همیشه رفتارهای خوبی دارند نیز گاهی اوقات وسوسه میشوند که کار نادرستی را انجام دهند. این موارد حتی میتواند شامل تخلفهای جزئی باشد.
با این حال، این اشتباهات و تخلفات معمولا هیچ آسیب واقعیای را به همراه ندارند. این در حالی است که برخی افراد نمیتوانند برخلاف تکانهها و خواستههای خود عمل کنند و این مسئله حتی میتواند زمانی اتفاق بیفتد که فرد پیامدهای منفی را نیز تجربه میکند.
افرادی که به این اختلال مبتلا هستند لازم است مشاوره روانشناسی دریافت کنند. فردی که دچار اختلالات کنترل تکانه است ممکن است نتواند در برابر میل به سرقت مقاومت کند. برخی افراد نیز به قمار و فعالیتهای آسیب زننده دیگر اعتیاد پیدا میکنند. این بیماری میتواند یکی از بیماری های روانی شایع در مردان باشد.
اختلال استرس پس از سانحه
بسیاری از ما در برههای از زمان ممکن است اتفاقاتی ناخوشایند یا ترسناکی را در زندگی تجربه کنیم. پردازش این اتفاقات میتواند برای ما بسیار دشوار باشد و تا مدتها تاثیرات آن با ما بماند. بااینحال، ما معمولا میتوانیم زندگی عادی را از سر بگیریم اما در برخی موارد نیز ممکن است نتوانیم با مسئله کنار بیاییم.
اختلال استرس پس از سانحه اغلب در افرادی اتفاق میافتد که شرایط بسیار استرسزا و دشواری را تجربه کردهاند. برای مثال، افرادی که در سیستم بهداشت یا آتشنشانی مشغول به کار هستند در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
با این حال، اختلال استرس پس از سانحه یکی از بیماری های روانی شایع است که میتواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. برای مثال، تصادف شدید میتواند منجر به این اختلال شود.
اختلالات خلقی
همه ما در مواقعی دچار نوسانات خلقی میشویم. اتفاقاتی که اطرافمان میافتند تاثیر مستقیمی بر احساس ما دارند و باعث میشوند که یک روز خوشحال و سرزنده باشیم اما روزی دیگر غم و اندوه را تجربه کنیم. با این حال، معمولا خلق و خوی ما تعادل دارد و معمولا احساسات خوب را تجربه میکنیم اما برخی افراد ممکن است به اختلالات خلقی دچار شوند.
شایعترین اختلال خلقی، افسردگی است که میتواند تاثیر عمیقی بر زندگی افراد داشته باشد و حتی میتواند منجر به افکار خودکشی در آنها شود. اختلال دوقطبی نیز یکی دیگر از بیماری های روانی شایع در میان اختلالات خلقی است که شامل چرخه میان افسردگی و سرخوشی میشود. اختلالات خلقی از بیماری های روانی شایع در ایران و بیماری های روانی شایع در سالمندان هستند.
درنهایت، بیماریهای روانی طیف گستردهای دارند و همه آنها میتوانند به شدت کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهند. با این حال، در این میان برخی بیماری های روانی شایع وجود دارند که میتوانند افراد بیشتری را مبتلا کنند و به همین دلیل هم آگاهی و شناخت بیشتری نسبت به این اختلالات وجود دارد. هر یک از این اختلالات، علائم، علل و روشهای درمان متفاوتی دارند.
سوالات متداول
بیماریهای روانی شایع شامل چه بیماریهایی هستند؟
برخی از بیماریهای روانی رایج عبارتاند از اختلالات خلقی، اختلالات اضطرابی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلالات کنترل تکانه و اختلالات خوردن.
شایعترین اختلال شخصیت چه نام دارد؟
اختلالات شخصیت، طیف گستردهای دارند اما دو مورد از شایعترین این اختلالات، اختلال شخصیت پارانویید و اختلال شخصیت خودشیفته هستند.
شایعترین اختلال خلقی چیست؟
افسردگی از بیماریهای روانی شایع است که در میان اختلالات خلقی نیز، رایجترین بیماری روانی محسوب میشود. پس از آن، اختلال دوقطبی، اختلال رایجی است.
برخی از منابع:
خیلی درگیر این موضوع بودم که با خواندن این مقاله به جواب سوال هام رسیدم تشکر
به به مثل همیشه عالی
درسته منم واقعا آدم استرسی هستم باید کنترل کنم
تشکر ویژه بابت اینکه باعث افزایش آگاهی عموم میشوید
به آگاهیم افزود