چند نکته در باب تغییر رفتار کودک بخوانید
کودکان و والدینی که از هر نظر کامل باشند وجود ندارند و ما تا به حال والدینی را که دست کم گاهی نسبت به توانایی ها و آگاهی های خودشان به عنوان مادر یا پدر شک نداشته باشند, ملاقات نکرده ایم. کودکان همیشه آن طور که والدین می خواهند رفتار نمی کنند و وقتی والدین احساس می کنند که نمی توانند عادات و رفتار فرزندان خود را تغییر دهند, درمانده و آشفته می شوند و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند اگر چه والدین امروزی از نظر تحصیلات و اطلاعات در تاریخ نمونه اند ولی هنوز پرسش های بسیاری وجود دارد. به خاطر داشته باشید که برای تغییر کردن رفتار کودکان نباید در کوتاه مدت انتظار پیشرفت زیادی داشته باشید, اهداف خود را متناسب با سن, شخصیت, توانایی ها, جنس و میزان رشد عقلی فرزندانتان تعیین کنید, همه ی کودکان در یک سن مشخص وارد مرحله ای مشابه نمی شوند و همچنین میزان آموزش پذیری آنها نیز به یک میزان نیست. والدینی که با ما مشورت کرده اند راه حل های ارزنده ای دریافت کرده اند اما پیش از اینکه شما هم آنها را به کار بندید و اقدام به فرآیند تغییر کنید بهتر است نسبت به راه حل های کلی تغییر دادن رفتار کودکان آگاهی پیدا کنید و از این راهنمایی ها و روش های تشریح شده بهره بگیرید.
مراحل تغییر دادن رفتار کودکان توسط والد
۱) مشکل را تشریح کنید: پیش از هر اقدامی باید رفتارهایی را که می خواهید تغییر دهید, دقیقا مشخص کنید. اینکه به یک کودک برچسب شیطان, وحشی, لجباز و… بزنیم ,کمکی به حل مسئله نخواهد کرد زیرا این برچسب ها کلی و مبهم اند و شما نمی توانید چیزی بدین مبهمی را عوض کنید پس به طور اختصاصی عمل کنید, از احساسات مایه نگذارید, مشکل را تشریح کرده, آن را از سایر موارد جدا کنید. رفتار را به بخش های کوچکتری تقسیم کنید: به طور مثال یلدا تکالیفش را تمام نمی کند و هرگز لباس هایش را مرتب نمی کند, شما نمی توانید بگویید که او هیچ وقت کارهایش را درست انجام نمی دهد ولی می توانید هر کدام از مشکلات را به طور مجزا حل و رفع کنید. یکی از ابزارها در این زمینه این است که یک تکه کاغذ بردارید و آن را به دو بخش تقسیم کنید, در بالای یک بخش به ندرت و در بالای بخش دوم اغلب را بنویسید, در ستون به ندرت, رفتارها و عاداتی را که دوست دارید کودکتان کمتر انجام دهد بنویسید و در ستون اغلب, رفتارهایی را که دوست دارید فرزندتان بیشتر مواقع انجام دهد بنویسید.
۲) در هر زمان بر روی یک مشکل تمرکز کنید: وقتی مواردی از رفتار کودکتان را که می خواهید تغییر دهید, دقیقا مشخص کردید ممکن است وسوسه شوید همه ی مواردی را که نوشته اید با هم تغییر دهید اما در برابر این احساس مقاومت کنید و ابتدا یک مشکل را در نظر بگیرید, آن را حل کنید و سپس به مورد بعدی بپردازید. گاهی بهتر است کار را با یک مشکل کم اهمیت تر که سریع تر حل می شود آغاز کنید تا در شروع احساس موفقیت کنید.
در هفته ها یا ماه های بعد همانطور که به سمت پایین فهرستی که تهیه کرده اید پیش می روید, احتمالا احساس می کنید که اولویت های شما در فهرست در حال تغییرند, هر تغییر یک تأثیر کلی بر رفتار فرزندتان خواهد داشت و روند بهبود را تسریع خواهد کرد و به منزله ی گامی است که در مسیر تربیت فرزند خود برمی دارید, رفته رفته الگوهای قدیمی عوض خواهند شد و شما و فرزندتان احساس بهتری نسبت به خود و یکدیگر پیدا خواهید کرد.
۳) سخت نگیرید: معمولا مشکلات یک کودک و همچنین افراد بالغ یک شب حل نمی شود و مرحله به مرحله ایجاد می شوند, رضایت خود را از تغییرات خیلی کوچک به فرزند خود نشان دهید و بدین گونه است که فرزند شما به تدریج احساس خوبی نسبت به خودش پیدا خواهد کرد و تشویق خواهد شد پیشرفت کند, انتظار نداشته باشد تمام مشکلات با هم برطرف شوند, برای هر دو شما این خیلی مفید تر است که به جای مأیوس شدن از دست نیافتن به انتظارات بیش از حد, از پیشرفت های کوچک و تدریجی خوشحال باشید.
۴) هماهنگ و ثابت قدم باشید: موقعیت قطعی شما در تغییر رفتارهای فرزندتان نیازمند هماهنگی و ثابت قدمی است، در مورد چیزی که می گویید جدی باشید، چیزی را بگویید که منظوری از آن دارید و مطمئن که هر دو (شما و همسرتان) یک چیز را می گویید و اتفاق نظر دارید, وقتی شما تصمیم خود را در مورد اینکه چگونه با یک مشکل رو به رو شوید گرفتید, تردید به خرج ندهید. برای کمک کردن به خود در ثابت قدم بودن, تغییرات را اندازه بگیرید و ثبت کنید, در اغلب موارد این تغییرات به آن اندازه که شما انتظار دارید آشکار نیستند ولی به هر حال وجود دارند, اگر کودک شما بدخلقی می کند تعداد و فواصل زمانی بدخلقی ها را بررسی و آنها را ثبت کنید, ما این طور فکر می کنیم که پس از چند روز پایداری در استفاده از یک روش، از کم تر شدن عصبانیت های فرزندتان متعجب خواهید شد, وقتی که شما دریابید که در حال پیشرفت هستید, ادامه دادن راه برایتان آسان تر خواهد بود. بررسی موارد ثبت شده اهمیت دیگری هم دارد این است که به شما نشان می دهد راه حل برای فرزند شما دارای جواب بوده است و در غیر این صورت می توانید از روش های پیشنهادی دیگری استفاده کنید.
۵) با دید مثبت نگاه کنید: سعی کنید رفتار عمومی فرزندتان را با دید مثبت نگاه کنید, مطمئنا از تمام رفتارهای فرزند خود ناراضی نیستید پس در حالی که روی یک رفتار ناپسند او کار می کنید و در حال اصلاح آن هستید به او اطمینان دهید که دوستش دارید و به او احترام می گذارید, یک نظر مثبت بسیار بیشتر از خیلی انتقادات مؤثر واقع می شود, کودکان در هر مرحله ی سنی که باشند تمایل شدیدی دارند که والدینشان آنها را بپسندند.
۶) بگذارید بچه ها بدانند منتظر چه باید باشند: پس از آنکه رفتاری را که می خواهید تغییر دهید و راهبرد مربوط به آن را انتخاب کردید, دنبال یک موقعیت مناسب باشید تا به کودک خود توضیح دهید چه اتفاقی قرار است بیافتد, هدف هایتان را با کلمات ساده ای که کودک به راحتی آنها را می فهمد, توضیح دهید, اغلب والدین با زبان بزرگسالان با کودکانشان صحبت می کنند و از کلمات و توصیفاتی مثل مسئولیت پذیر و قابل اعتماد استفاده می کنند اما بچه ها معمولا این کلمات را نمی دانند, به کودک بگویید دقیقا چه می خواهید و چه انتظاری از او دارید, به طور مثال بگویید: من می خواهم همین الان لباس هایت را جمع کنی, اهداف کلی خود را آشکار نکنید ولی با حالتی دوستانه و سرشار از محبت و بدون هیچ تهدیدی اجازه دهید هدفی را که هر دو برای رسیدن به آن کار می کنید، بداند.
