تغییر تله معیار های سخت گیرانه :

به تازگی متوجه شده ام که اگر بخواهم  زندگی نامه ی خودم را بنویسم و ثبت کنم، شغلم را به جای استاد دانشگاه، دچار خوددرگیری، می نویسم چون وقتی زندگی ام را مرور می کنم بیشتر عمرم را صرف گیر دادن و انتقاد کردن از خودم گذراندم. مدام در فشار و استرس بودم که هر کار کوچک و بزرگی را به بهترین شکل انجام دهم.

در حال حاضر بعد از اینکه متوجه شدم که دچار تله ی معیارهای سخت گیرانه هستم به دنبال آن هستم که به الگوهای سخت گیرانه ی ذهنم پایان دهم.
در این مقاله قصد داریم به توضیح راهکارهایی جهت تغییر تله ی زندگی  معیارهای سخت گیرانه بپردازیم.

مراحل تغییر تله ی زندگی معیارهای سخت گیرانه

1. حوزه هایی از زندگی تان را مشخص کنید که زیر سیطره ی معیارهای سخت گیرانه یا نامتعادل قرار گرفته اند.
2. مزایای تلاش برای رسیدن به این معیارهای سخت گیرانه را بنویسید.
3. معایب تلاش برای رسیدن به معیارهای سخت گیرانه را بنویسید.
4. تلاش کنید که به تصور خود پر و بال بدهید و زندگی رها از این معیارها را تجسم کنید.

5. ریشه های تحولی و دلایل شکل گیری تله ی زندگی تان را درک کنید.

6. تصور کنید که اگر توقعات خود را کم کنید، چه اتفاقی می افتد.

7. میزان زمانی را که صرف حفظ این معیارها می کنید، مشخص سازید.

8. با نظرخواهی از افراد معقول، دیدی دقیق تر و منطقی تر نسبت به این معیارها پیدا کنید.

9. با برنامه ریزی تدریجی یا تغییر رفتار، در راستای ارضا نیازهای اصلی تر گام بردارید.

توضیح مراحل تغییر تله ی معیارهای سخت گیرانه

1-حوزه هایی از زندگی تان را مشخص کنید که زیر سیطره ی معیارهای سخت گیرانه یا نامتعادل قرار گرفته اند.

ابتدا باید دقت کنید که شما به کدام یک از انواع معیارهای سخت گیرانه گرفتار شده اید؛ وسواسی، موفقیت طلبی، منزلت طلبی.

آن گاه می توانید حوزه های زتدگی را که زیر سیطره ی بی رحمانه ی این معیارها قرار گرفته اند، مشخص سازید: کار، ثروت، زیبایی، ورزش، محبوبیت، شان اجتماعی، شهرت، نظافت. گاهی اوقات این معیارها چنان عرصه را به شما تنگ می کنند که باید به دنبال حوزه هایی بگردید که از دست این معیارها، جان سالم بدر برده اند.

2-مزایای تلاش برای رسیدن به این معیارهای سخت گیرانه را بنویسید.

در هر صورت ادامه ی رفتار، بستگی به پاداش های آن رفتار دارد. به دلیل اینکه شما کماکان به دنبال تحقق معیارهای خود هستید پس به احتمال زیاد از این رفتارها نفع می برید. هر چند ممکن است از مزایا نیز چندان راضی نباشید. موفقیت، جلب توجه دیگران، تحسین شدن، کم مزایایی نیستند. مخصوصاً اینکه برخی از فرهنگ ها به تقویت این معیارهای سخت گیرانه می پردازند.

مثالی از مزایای معیارهای سخت گیرانه:

• پول زیادی در می آورم.
• در حوزه ی کاری خودم، جز بهترین ها محسوب می شوم.
• جوایز زیادی گرفته ام و می گیرم.
• خانه تمیز و زیبایی دارم.
• خانه ام مرتب و منظم است.

کیست که نخواهد از این مزایا برخوردار باشد؟ احتمال دارد این موضوع درباره ی شما هم صدق کند. داشتن یک خانه تمیز و مرتب و بی عیب و نقص به بهای ناراحتی دیگران و رفتارهای خشن و دل آزار، چه ارزشی دارد؟ داشتن شغل پردرآمد به بهای نداشتن یک روز یا حتی یک ساعت آرامش خیال، چه ارزشی دارد؟ تامین وسایل رفاهی، به بهای  لذت نبردن از آنها، چه ارزشی دارد؟

احتمالاً این قدر ارزش دارد که حاضرید آنها را دنبال کنید. اما یک بار دیگر دقیق تر و باحوصله فکر کنید، شاید در شیوه ی تفکر شما تغییری رخ داد.

3-معایب تلاش برای رسیدن به این معیارهای سخت گیرانه را بنویسید.

تمام معایب و مشکلاتی را که در راستای دست یابی به این معیارهای سخت گیرانه، تجربه کردید، فهرست کنید: بیماری های جسمی و روانی، از دست دادن آرامش، از دست دادن شادی و نشاط واقعی، به هم خوردن روابط انسانی، نداشتن روابط صمیمی. به کیفیت زندگی عاطفی خود دقت کنید. ببینید که این معیارهای سخت گیرانه چگونه کیفیت روابط عاطفی شما را تحت تاثیر قرار داده اند.

مثالی از معایب معیارهای سخت گیرانه:

• مریض شده ام.
• خسته شدم و از پا افتاده ام.
• هیچ تفریح و سرگرمی ندارم.
• از روابط عاطفی خودم راضی نیستم.
• بسیاری از روابط دوستانه و صمیمانه ام را از دست داده ام.

حال باید به سبک و سنگین کردن مزایا و معایب بپردازید و تصمیم بگیرید. آیا تمام این مزایا، ارزش آن را دارند که حاضرید چوب تمام معایب به گوش شما بخورد؟

4-تلاش کنید به تصور خود پر و بال بدهید و زندگی رها از این معیارها را تجسم کنید.

برخی اوقات که به شدت تحت فشار هستید یک لحظه تجسم کنید که همه ی این فشارها از دوش شما برداشته می شوند. ببینید که آن لحظه چه احساسی دارید؟ دقایقی چشمان خود را ببندید و در یک جای راحت و آرام بنشینید.

به خیال خود مجال پرواز بدهید. در دنیایی سیر کنید که تمام این فشارها به حداقل ممکن رسیده اند و شما بی تاب و بی قرار دست یابی به این معیارها نیستید.

تمرین تصویرسازی ذهنی به شما کمک می کند که مستقیماً به اثار معایب این معیارهای سخت گیرانه پی ببرید و لذت واقعی ناشی از تعدیل این معیارها را درک کنید.

5-ریشه های تحولی و عللی شکل گیری تله ی زندگی تان را درک کنید.

به این سوال ها جواب بدهید: آیا والدین با محبت و عشق مشروط با شما رفتار می کردند؟ آیا خود والدین نمونه ی اعلای معیارهای سخت گیرانه بودند؟ چه کسی این معیارها را در ذهن شما کاشت؟

آیا قاعده ی خانوادگی شما این بود که “باید بیشتر تلاش کنیم تا شرمنده ی خودمان و دیگران نشویم؟” همان طور که اشاره شد ممکن است این تله ی زندگی با سایر تله های زندگی شما گره خورده باشد. شاید معیارهای سخت گیرانه، نوعی مسکن موقت برای درد و رنج حاصل از سایر تله های زندگی مثل نقص/شرم، طرد اجتماعی یا محرومیت هیجانی باشند.

6-تصور کنید که اگر توقعات خود را کم کنید، چه اتفاقی می افتد.

شما به دلیل گرفتار شدن در چنگال بی رحم معیارهای سخت گیرانه، اصلاً راضی نمی شوید دست از تفکر دوقطبی بردارید. ذهن شما همه چیز را سیاه و سفید می نگرد: خوب یا بد، باارزش یا بی ارزش، موفق یا ناموفق، باکفایت یا بی کفایت.

ابتدا باید یقه ی این تفکر دوقطبی را بگیرید که آتش بیار معرکه است. باید به تدریج یاد بگیرید که از سیاه اندیشی و سفیداندیشی فاصله بگیرد و به موضع متعادل اندیشی برسید. دست از قضاوت های بی رحمانه و صدور حکم های ناعادلانه درباره ی خودتان، دیگران و شرایط بردارید تا راه درست اندیشی برای شما هموارتر شود.

اگر بتوانید اندکی شر توقعات را از سر خود کم کنید، می توانید بدون پرداخت هزینه گزاف معایب این معیارها، به مزایای آنها تا اندازه ای دست یابید. کم کردن توقعات مساوی است با استرس کمتر، سلامت جسمانی، استراحت، آرامش و روابط بهتر. حال تصمیم با شماست.

7-میزان زمانی را که صرف حفظ این معیارها می کنید، مشخص سازید.

می توانید از مهارت تنظیم وقت استفاده کنید. جدولی تهیه کنید و برای هر کار ، وقت معینی در نظر بگیرید. بیشتر از  زمان معین به آن کار نپردازید. اگر وقت شما برای آن کار تمام شد، کار را در هر مرحله ای که هست متوقف کنید. با این کار به ستیز با تله ی زندگی رفته اید.

زمانی که تصمیم گرفتید برای هر کاری چقدر وقت بگذارید، مطمئن باشید که در زندگی در راه تعادل گام برداشته اید. افرادی که گرفتار تله ی زندگی معیارهای سخت گیرانه شده اند، اغلب درک درستی از زمان و اهمیت دهی به کارها ندارند.

به همین دلیل برای این تیپ افراد همه ی کارها ارزش یکسان دارند و نمی توانند ضرورت، فوریت و اهمیت کارها را با توان و زمان خود تطبیق دهند. احتمالاً تمام هم و غم شما صرف کار بهتر می شود و چندان برای شما اهمیت ندارد که چقدر این کار بر سایر ابعاد زندگی شما سایه می اندازد.

8-با نظرخواهی از افراد معقول، دیدی دقیق تر و منطقی تر نسبت به این معیارها پیدا کنید.

این کار برای افرادی که معیارهای سخت گیرانه دارند بسیار سخت است. با این کار می خواهیم از یک سو شما به دیدگاه منطقی تری درباره ی این معیارها برسانیم و از سوی دیگر به شما کمک کنیم تا از نظرات دیگران نیز مطلع شوید.

این کار از این جهت اهمیت دارد که شما را به سمت رعایت تعادل در زندگی سوق می دهد. به این دلیل قصد داریم شما از نظرات دیگران مطلع شوید تا پی ببرید که بسیاری از افراد در عین تلاشمندی و نظم، آرامش و آسایش را نیز تجربه می کنند.

اگر در اطرافیان خود کسی را می شناسید که زندگی متعادلی دارد(تعادل بین کار و تفریح) از او بپرسید که چگونه وقتش را بین کار، استراحت، ورزش، ملاقات دوستان و خانواده صرف می کند. سعی کنید ساختار متعادل تری برای زندگی خود پایه ریزی کنید.

9-با برنامه ریزی تدریجی یا تغییر رفتار، در راستای ارضای نیازهای اصیل تر گام بردارید.

به تدریج سبک زندگی تان را تغییر دهید تا به زندگی متعادل تری دست یابید. برای هر کاری وقت معینی صرف کنید. برخی از مسئولیت ها را به دیگران محول کنید.

مجبور نیستید همه ی کارهایتان را بدون عیب و نقص انجام دهید.

نتیجه:

در این مقاله به ۹ مرحله جهت تغییر تله ی معیارهای سخت گیرانه پرداختیم که عملی کردن هر کدام از این مراحل می تواند چاره و گره گشای الگوهای ذهنی تان باشد که تحت عنوان تله در ما شکل گرفته است. اگر یکی از تله های اصلی تان در زندگی ، تله ی معیارهای سخت گیرانه باشد، لازم است هر کدام از این راهکارها به تمریناتی هر روزه تبدیل شوند.