تاثیرات خشم بر ابعاد مختلف

الان که به روزهای گذشته ام نگاه می کنم و رفتارها و احساساتم را مورد بررسی قرار می دهم، متوجه خشم زیاد خود در روزهای پیشین می شوم. دوستانم می گفتند:تمایل نداشتیم با تو رابطه برقرار کنیم.
در واقع داشتن خشم زیاد، از من انسان وحشتناکی ساخته بود حتی تا آستانه ی از دست دادن شغلم هم پیش رفتم.
الان که فکر می کنم یاد صفحه ی حوادث روزنامه ها میفتم که یکی از دلایل اکثر اتفاقات ناگوار، خشم بوده است پس تحت تاثیر قرار گرفتن تمام ابعاد زندگیم در آن دوران عجیب نبود.
در این مقاله قصد داریم به تاثیرات خشم بر ابعاد مختلف زندگی بپردازیم.

 سرفصل ها:

• آیا خشم، یک دزد انرژی است؟

• ارتباط میان خشم و سلامت جسمی

• تاثیر خشم بر زندگی کاری

• تاثیر خشم بر زندگی زناشویی

• تاثیر خشم بر روابط

آیا خشم، یک دزد انرژی است؟

بین خشم و خستگی رابطه ی مستقیمی وجود دارد. احساسات، انرژی مصرف می کنند و بدن برای آماده کردن خود برای گرفتن حالت حمله نیازمند صرف انرژی است.

خشم به سبب ماهیتی که دارد، فرد را هیجان زده می کند، موجب ترشح آدرنالین در بدن می شود و بعد در بدن حالت بهبود و آرامش به وجود می آید یعنی از لحاظ فیزیکی احساس خالی و تهی بودن به فرد دست می دهد، خستگی کامل و کمبود انرژی.

حال تصور کنید که دچار خشم حاد و مزمن هستید، یعنی هر روز چندین مرتبه دور باطل(هیجان و بعد خستگی مفرط) را طی می کنید. حال خود حساب کنید که چه میزان از انرژی تان توسط این احساس مزاحم ربوده می شود، حتی فکر کردن به این مسئله نیز خسته ام می کند.

طی تحقیقی مشخص شد که 67درصد افرادی که زیاد خشمگین نبودند هر روز صبح سرحال و قبراق و بدون احساس خستگی از خواب بیدار می شدند در حالی که 33درصد از افراد خشمگین صبح ها چنین احساسی را داشتند و هنگامی که از آنها پرسیده شد آیا تا به حال احساس کرده اند مانند باتری ای هستند که شارژش در حال اتمام است؟ جواب 56درصد از افرادی که خیلی خشمگین نبودند، مثبت بود در صورتی که در گروه افراد خیلی خشمگین میزان جواب مثبت 78 درصد بود.

ارتباط میان خشم و سلامت جسمی

رابطه ی بین احساس و سلامت جسمی می تواند مستقیم یا غیرمستقیم باشد. برای مثال، خشم خیلی سریع روی فشار خون تاثیر می گذارد، ولی این تاثیر کوتاه مدت است و عموماً هیچ آسیب آنی ای به بدن وارد نمی کند ولی اگر شخصی سیگاری و چاق باشد، خشم باعث به وجود آوردن بیماری فشار خون بالا  در وی می شود و به این صورت است که خشم اثری پایدار پیدا می کند.

می توان گفت بهترین مدرک برای اثبات تاثیر غیرمستقیم خشم بر سلامتی، افزایش احتمال سکته ی قلبی در افراد خشمگین است. اشخاص سیگاری، چاق، الکلی، دارای فشار خون و کلسترول بالا و یا افرادی که هم زمان دچار چندین مورد از بیماری های بالا هستند، نسبت به بقیه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی، درد قفسه ی سینه، سکته ی قلبی و سکته ی مغزی هستند.

خشم عامل یاری رساننده به تمامی عوامل خطرناک برای سلامتی است. البته خطری که شما را تهدید می کند تنها با با یکی از این عوامل به تنهایی سنجیده نمی شود، بلکه باید دید در یک مقطع زمانی از زندگی تان چه تعداد از این عوامل تاثیرگذار هستند.

برای یافتن پاسخ صحیح به سوال های زیر جواب دهید:

• در سی روز گذشته، سیگار کشیده اید؟
• آیا در یک نشست، دو یا چندین مرتبه الکل می نوشید؟
• آیا تا به حال دکتر به شما گفته که دچار فشار خون بالا هستید؟
• آیا در حال حاضر به علت فشار خون بالا تحت درمان هستید؟
• آیا تا به حال دکتر به شما گفته که کلسترول خونتان بالا است؟
• آیا در حال حاضر به علت کلسترول بالا تحت درمان هستید؟
• ایا خود را فردی چاق می دانید؟
• آیا خود را فردی بیش از حد چاق می دانید؟

شاید از دانستن اینکه جواب شما به سوال های بالا نشان دهنده ی میزان خشم در زندگی تان است یکه بخورید.

• سیگار کشیدن: باور کنید یا نه، خطری را که یک فرد سیگاری بسیار خشمگین تهدید می کند، 65درصد بیشتر از خطری است که یک فرد سیگاری کمتر خشمگین یا آزرده با آن مواجه است.

سیگاری های خشمگین نسبت به سیگاری های غیرخشمگین در تلاش برای ترک سیگار موفقیت بسیار کمتری دارند.  در یک تحقیق منتشر شده نشان داده شده که احتمال از سرگیری کشیدن سیگار پس از ترک آن و یا عدم توانایی تکمیل  دوره ی ترک سیگار  در افراد خشمگین 12درصد نسبت به بقیه بیشتر بوده و در نهایت خشم دومین عامل مهم شروع دوباره ی سیگار کشیدن در افرادی است که آن را ترک کرده اند. اعتیاد به سیگار شاید به معنی اعتیاد به خشم نیز باشد.

• نوشیدن الکل: الکل عامل خطرناکی برای بیماری قلبی است و مصرف الکل در افراد بسیار خشمگین نسبت به دیگران بیشتر و بالاتر است. تنها 22درصد افرادی که کمتر خشمگین  می شوند در یک نشست بیش از یک یا چند لیوان نوشابه ی الکلی می نوشند، در حالی که این رقم در بین افراد بسیار خشمگین به 44درصد می رسد.

وقتی پای احساسات به میان می آید، الکل عاملی سرکننده است. مردم نه تنها الکل می نوشند تا مشکلاتشان را فراموش کنند بلکه می خواهند احساس همان لحظه شان را هم از یاد ببرند(احساساتی چون غم، نگرانی، شرمندگی، تقصیر و خشم) هر چه بیشتر می نوشند، کمتر به این احساسات فکر می کنند. بیشتر مردم برای این نمی نوشند که احساس خوبی پیدا کنند بلکه می نوشند تا احساس بد کمتری داشته باشند.

• چاقی مفرط: آیا جزو آن دسته افرادی هستید که به محض اینکه چیزی ناراحت تان می کند به سمت یخچال یا نزدیک ترین رستوران محل می شتابید؟ اگر چنین است، بدانید که تنها نیستید. متاسفانه راه حل میلیون ها نفر در دنیا برای مقابله با خشم، غذا خوردن است. با این وجود چاقی مفرط یکی از عوامل خطرناکی است که باعث سکته ی قلبی می شود.

• فشار خون: افرادی که معمولاً خشمگین هستند بیشتر در معرض خطر دچار شدن به فشار خون بالا هستند در واقع احتمال ابتلای آنها به فشار خون سه برابر بیشتر از بقیه است.

طرز برخورد و رویارویی شما با خشم نیز روی فشار خونتان تاثیر می گذارد. اگر خشم را در درونتان نگه می دارید، احتمال مبتلا شدن شما به فشار خون بالا، 21درصد است و در صورتی که آن را ابراز کنید، این احتمال 10درصد کاهش یافته و به 11درصد می رسد.

• کلسترول بالا: این بیماری اساساً ارثی و ژنتیکی است ولی تردیدی نیست که خشم باعث وخیم تر شدن و تقویت این مشکل می شود.

زمانی که از مردم می خواستم تا در مورد شدت خشمشان برایم بگویند و می پرسیدم آیا دچار کلسترول بالا هستند یا خیر، تنها 15درصد از افراد کم خشم به این بیماری مبتلا بودند، در حالی که 22درصد از افراد خیلی خشمگین، کلسترول خون بالایی داشتند.

وقتی پزشک به شما می گوید که باید برای کاهش سطح کلسترول خون ورزش کنید و وزنتان را پایین بیاورید، بهتر است که توصیه هایش را به کار ببندید ولی این را نیز به خاطر داشته باشید که فراگیری مدیریت خشم در راه رسیدن به هدف بالا نیز بسیار موثر است.

فهرستی از اختلالات و بیماری های مرتبط با خشم:

نگاهی به این فهرست اختلالات و بیماری هایی که خشم در به وجود آمدن و تقویت آنها تاثیرگذار است، بیندازید و ببینید چه تعدادی از آنها در مورد شما یا دیگر افراد خشمگینی که می شناسید، صدق می کند.

• اعتیاد به الکل
• بی اشتهایی
• آرتروز
• آسم
• پرخوری
• سرطان
• سندروم خستگی مزمن
• خارش های مزمن
• سرماخوردگی های مکرر
• افسردگی
• اگزما
• صرع
• بیماری های اندام تناسلی
• سردرد بیماری های قلبی
• فشار خون بالا
• کهیر
• بی خوابی
• کمر درد
• تورم های پوستی
• چاقی مفرط
• وسواس
• ترس
• شیزوفرنی
• کولیت روده
• لکنت زبان
• مصرف مواد مخدر
• زخم معده
• سکته مغزی

تاثیر خشم بر زندگی کاری

خشم نه تنها می تواند دزد انرژی و مسبب بیماری شود بلکه می تواند تاثیری به شدت منفی روی زندگی کاری افراد بگذارد.

بیشتر مردم می خواهند زندگی بهتری نسبت به آنچه والدین یا اجداد خود تجربه کرده اند، داشته باشند. مثلاً می خواهید پول بیشتری به دست آورید، وسایل رفاه بیشتری داشته باشید، ماشین بهتری برانید، در خانه ی بزرگ تری زندگی کنید، لباس های گران تری پوشیده، در رستوران های گران قیمت غذا بخورید، تحصیلات مفصل تری داشته باشید و تمامی اینها مشوق ها و محرک هایی است که شما را وامی دارد تا سال به سال بیشتر، سخت تر و هوشیارانه تر کار کنید. ولی همه به رویای خود نمی رسند.

در واقع بعضی افراد عکس این قضیه را تجربه می کنند، یعنی زمانی که به میانسالی می رسند، از نظر درآمد و مقام و امنیت شغلی در وضعیتی بسیار پایین تر از آنچه والدینشان دااشتند، قرار می گیرند. چرا؟

جواب، خشم است.شواهد نشان داده افرادی که زود خشمگین می شوند، در طول زندگی شان نسبت به افرادی که آرام ترند شغل های بیشتری را تجربه می کنند، بیشتر اخراج شده یا از کار خود استعفا می دهند، بیشتر مجبور می شوند هر کاری را که به آنها پیشنهاد می شود، قبول کنند و در سابقه ی کاری شان کارها و مشاغلی دیده می شود که هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.

نکته ی کلیدی تر این است که تعداد زیادی از افراد بزرگسال خشمگین و بداخلاق به دنبال مشاغلی می گردند که در آنها مهم فقط انجام و به پایان رساندن کار است و در صورتی که کارشان را انجام دهند، خشمشان تحمل شود. در واقع سعی می کنند کار و شغلی مناسب با روحیه ی خشمگین خود پیدا کنند.

آیا اخیراً در محل کار خود هیچ یک از رفتارهای زیر را داشته اید؟

• دیر حاضر شدن در محل کار، بدون اطلاع قبلی
• مسخره کردن دیگران در محل کار
• خیال پردازی و فکر کردن به رویاهای شیرین به جای کار کردن
• رفتار بی ادبانه با همکاران یا مشتری ها
• سرزنش دیگران به خاطر اشتباهات خود
• به دروغ خود را مشغول کار نشان دادن
• طولانی تر کردن وقفه های استراحت
• تلفن دوستان و همکاران را عمداً جواب ندادن
• خراب کردن و از بین بردن عمدی منابع و لوازم کار
• دزدیدن وسایلی که متعلق به همکارانتان است.
• هل دادن و یا زدن دیگران
• قیافه گرفتن و فحش دادن به همکاران

اگر به هر یک از سوال های زیر جواب مثبت دادید، بدانید که مشغول انجام رفتاری هستید که نتیجه ای منفی و معکوس دارد. انجام چنین رفتارهایی در محل کار، آشکارا به این معناست که می خواهید به سازمان و جایی که در آن کار می کنید و یا به همکارانتان ضربه بزنید و خب از چه دسته افراد شاغلی بیشتر این رفتارها سر می زند؟ البته از افراد خشمگین.

تاثیر خشم بر زندگی زناشویی

زندگی با افراد خشمگین مشکل است و قدرت خشم، آن قدر زیاد است که می تواند هر گونه احساس مثبت و خوبی را که بین زوج هاست از بین ببرد.

می خواهم برای شما در این باره مثالی بزنم؛ باب، مرد جوانی که هنوز سی سالش نشده، سه بار ازدواج کرده. توضیح باب برای این مسئله این بود که در انتخاب همسرهایش شانس نمی آورد، ((به نظرم هر دفعه یکی خشمگین تر از قبلی نصیبم می شود.))

ولی واقعیت امر این بود که باب دچار خشم مزمن بود و هر وقت که خود و همسرش با هرگونه مشکل و استرسی از قبیل مشکلات مالی، چگونگی تربیت و رفتار با بچه ها، چگونه راضی نگه داشتن والدینشان و… رو به رو می شدند،  او خیلی زود خسته و عصبی می شد. البته این مشکل او مسئله ی جدید و تازه ای نبود، بدرفتاری ها و بیش از حد عصبانی شدن های او از دوران بچگی اش شروع شده و به تدریج و طی سال ها بیشتر و حادتر شده بود.

آیا باب خیلی از بقیه متفاوت است؟ متاسفانه خیر، مطالعات نشان می دهند که میزان طلاق در مردها و زن هایی که در بچگی رفتار متعادلی داشته اند کمتر است. حال چرا طلاق؟

به دو دلیل: اول اینکه همسرشان آن قدر عاقل هست که به این میزان خشم و بدرفتاری که به خاطر ازدواجش گرفتار آن شده، پایان دهد. و دلیل دوم اینکه خشم تاثیر نامطلوبی روی چگونگی انجام وظایف ما به عنوان همسر، پدر یا مادر و… می گذارد که در نهایت باعث کاهش درآمد خانواده می شود.

تاثیر خشم بر روابط

اگر این واقعیت که خشم در حال مسموم کردن زندگی تان است، زیاد شما را نگران نمی کند.، حداقل نگران بلایی باشید که سر عزیزانتان می آورد. زیان زندگی با اشخاص خشمگین و در برخی موارد بیش از حد خشمگین، تفاوتی با زیان زندگی با افراد سیگاری ندارد.

همسران اشخاص سیگاری با اینکه خود سیگار نمی کشند، مقدار زیادی دود سیگار تنفس می کنند و در نتیجه 25درصد نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی و سرطان ریه هستند. و خب همین مطلب در مورد خشم نیز مصداق دارد.

خشمی که یک فرد در طول سال ها از خود بروز می دهد نه تنها باعث تحلیل انرژی وی می شود، بلکه می تواند او را بیمار کند و زندگی شغلی و کاری اش را هم به خطر می اندازد.

گاهی عواقب و نتایج همسر یا فرزند فردی خشمگین بودن، آشکار و روشن است؛ شکستگی های استخوان، کبودی، جاهای زخم، مراجعه پی در پی به بخش اورژانس بیمارستان. با این حال اغلب این عواقب پوشیده اند و کمتر به چشم می آیند ولی معنایش این نیست که میزان ویرانی و آسیب احساسی ای که به افراد وارد می شود کم و اندک است.

پدری به قول خودش آدم ((بدقلق و سخت گیری)) بود. طبق گفته های پسرش متوجه شدم که پدر دچار خشم و غضب مزمن بوده. در واقع پسر به داد و فریادهای پدر خو گرفته و عادت کرده بود.

در واقع پسر از قربانیان خشم پدر بود مانند هزاران فرزند دیگر که از مسائل و مشکلاتی که می توان به آنها در قربانیان خشم اشاره کرد عبارتند از:

• اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
• بی هویتی
• احساسات سرکوب شده به خصوص خشم
• احساس بیگانگی و عدم راحتی در برخورد و قرار گرفتن در کنار دیگران
• نیازی سیری ناپذیر برای راضی نگه داشتن دیگران
• دیدی انتقادگرایانه نسبت به خود
• عدم توانایی در تجربه ی احساس صمیمیت در روابط با دیگران
• داشتن برخوردی تدافعی(ببخشید، یعنی تقصیر من بوده؟)
• عدم قاطعیت
• تمایل به قصور و کوتاهی در انتخاب شغل
• دوره های حاد و متناوب افسردگی

نتیجه:

همان طور که گفته شد، خشم بر ابعاد مختلف زندگی تاثیرگذار است که این ابعاد عبارت بود از؛ سلامتی جسمانی، زندگی کاری، زندگی زناشویی و روابط با دوستان.

پس لازم است نسبت به تاثیرات خشم بر تمام این قسمت ها و پیامدهای مختلف آن شناخت پیدا کنیم تا بتوانیم در مدیریت خشم خود با کیفیت و آگاهی بیشتری پیش برویم.