هم وابسته کیست؟

طبق مطالعات و تحقیقات؛ 95دصد مردم در دنیا، دچار هم وابستگی هستند.

“شناخت هم وابستگی یعنی شناخت بخش بزرگی از مشکلات هر فرد”

خب،  شما  می دانید هم وابستگی چیست یا فرد هم وابسته کیست؟ چه ویژگی هایی دارد؟

گاهی پیش می آید که نمی دانی حتی در چه زمینه  یا حوزه هایی مشکل داری و وقتی از تو می پرسند مشکلت چیست؟ با یک (نمی دانم) بزرگ رو به رو می شوی فقط می دانی حالت خوب نیست، انگار در یک سرزمین بزرگ و پیچیده گم شده ای.

یکی از مشکلات بزرگی که ما انسان ها با آن درگیر هستیم و باعث حال بد ما میشود اما معمولاً در موردش آگاهی نداریم، “هم وابستگی” است.

“چارلز ویتفیلد” به هم وابستگی، بیماری “گم گشتگی خود” می گوید به عبارتی هم وابستگی یک مشکل نیست و می تواند مجموعه ای از مشکلات ما را در برگیرد.

آیا در زمینه ی دوست داشتن خود، عزت نفس و احساس ارزشمندی، مشکلات جنسی، مسائل عاطفی، عشق یا رابطه، وسواس و انکار، ترس از تایید نشدن و رها شدن یا ترس از دست دادن  و… مشکل ندارید؟

اگر حتی در یکی از این زمینه ها مشکل دارید اما دقیقاً نمی دانید که کجای این زندگی هستید و باید چه کار کنید حتماً نسبت به هم وابسته بودن شناخت پیدا کنید تا  در نهایت بتوانید از این گم شدن رهایی پیدا کنید. تا زمانی که مسئله ی شما مشخص نشود و در این گمراهی باقی بمانید، مشکلات شما پایانی ندارند برای همین لازم است که از هم وابسته بودن، آگاهی داشته باشید.

در این مقاله قصد داریم به ویژگی های فرد هم وابسته و زمینه ها و ویژگی های مرتبط با آن بپردازیم.

هم وابسته کیست؟ راه های مراقبت کردن از خود

فرد هم وابسته یا هم وابسته ها، ممکن است:

• فکر و احساس کنند که مسئول دیگران هستند؛ مسئول احساسات، افکار، اعمال، تصمیم گیری ها، خواسته ها، نیازها، تندرستی، بدبختی و در نهایت مسئول سرنوشت دیگران هستند.
• زمانی که دیگران با مشکلی رو به رو می شوند، احساس اضطراب، نگرانی، ترحم و احساس گناه کنند.
• احساس کنند، ناگزیر و مجبور هستند که به حل مشکل شخص دیگر کمک کنند؛ حتی بدون آنکه، آن شخص از آنها بخواهد. آنها به او نصیحت می کنند و مثل مسلسل، فهرستی از پیشنهادهای کلیشه ای و اصلاح کننده را به او ارائه می دهند.
• هنگامی که کمک های آنان، موثر واقع نمی شود، خشمگین و عصبی شوند.
• نیازهای دیگران را قبل از این که، آنها ابراز کنند، برایشان حدس زده و پیش بینی کنند.
• خود را در شرایطی ببینند که برخلاف رضایت خود، پاسخ مثبت می دهند و به جای این که بگویند (نه) بگویند (آری). کارهایی را انجام دهند که در واقع نمی خواهند انجام دهند.
• ندانند چه می خواهند و چه نیازهایی دارند و اگر هم بداند، به خود می گویند که آنچه که می خواهند و نیاز دارند، چندان مهم نیست.
• به جای آنکه به رضایت خود فکر کنند، سعی می کنند دیگران را راضی کنند تا از آنها انتقاد نشود و مورد انتقاد قرار نگیرند.
• در برابر ظلمی که به دیگران می شود، راحت تر احساس خشم خود را ابراز کنند، تا ظلمی که به خودشان می شود.
• وقتی می بخشند، احساس امنیت کنند.
• وقتی بخشیده می شوند، احساس گناه و ناامنی کنند.
• از این که تمام زندگی خود را وقف دیگران کرده اند و در عوض هیچ کس از آنها قدردانی نکرده و کاری برایشان انجام نداده است، غمگین و سرخورده شوند؛ به عبارتی، دیگران را (بی چشم و روی) بدانند.
• جذب افراد محتاج شوند و افراد دردمند را به خود جذب می کنند.
• هنگامی که بحرانی در زندگی، مشکلی برای حل کردن و کسی را برای کمک کردن نداشته باشند، احساس بی حوصلگی، پوچی و بی ارزشی کنند به عبارتی این افراد اکثراً احساس ارزشمندی ندارند.
• برای واکنش نشان دادن و انجام دادن کاری برای شخص دیگر، کار روزمره ی خود را رها کنند.
• بیش از حد، خود را متعهد بدانند.
• در بیشتر اوقات در حال عجله کردن و تحت فشار باشند.
• در اعماق وجود خود، دیگران را مسئول اعمال خود بدانند.
• به دیگران بگویند که شما مسئول احساس های ما هستید.
• بر این باور باشند که دیگران آنها را خل و دیوانه کرده اند.
• احساس خشم، قربانی بودن، مورد قدردانی واقع نشدن و مورد سوء استفاده واقع شدن کنند.تمام این موارد نشان دهنده ی آن است که افراد هم وابسته، در مراقبت کردن از خود مشکل دارند و این ویژگی مراقبت نکردن از خود با احساس ارزشمندی در ارتباط است در واقع چون فرد هم وابسته، احساس ارزشمندی نمی کند خود را لایق توجه و مراقبت نمی بیند.

هم وابستگی و کمبود عزت نفس

فرد هم وابسته یا هم وابسته ها:

• دارای خانواده های مشکل دار، سرکوب گر یا کژکارکرد هستند.
• انکار می کنند که دارای خانواده های مشکل دار، سرکوب گر یا کژکارکرد هستند.
• خودشان را برای هر چیزی سرزنش می کنند.
• از خودشان برای انجام هر عملی، از جمله: روشی که فکر، احساس و رفتار می کنند، ایراد می گیرند.

• وقتی دیگران، آنها را به خاطر رفتارشان سرزنش می کنند و از آنها انتقاد می کنند، به شکل حق به جانبی با رنجش و حالت دفاعی و عصبیت، از خود واکنش نشان می دهند. سرزنش و انتقاد کردن کارهایی است که به طور معمول، هم وابسته ها با خود انجام می دهند.

• از پذیرش هر نوع تحسین و هدیه خودداری می کنند.
• از نبودن حس قدردانی و هدیه ندادن دیگران و به طور کل، مورد نوازش قرار نگرفتن، غمگین و افسرده می شوند یعنی مدام می خواهند تایید شوند.
• احساس می کنند با بقیه ی آدم ها فرق می کنند.
• فکر می کنند که به اندازه ی کافی آدم خوبی نیستند و به عبارتی احساس کافی بودن و ارزشمندی ندارند.
• وقتی پولی برای خود خرج می کنند یا تفریح می کنند و خوش می گذرانند، احساس گناه می کنند.
• از این که مورد پذیرش دیگران واقع نشوند، می ترسند.
• هر چیزی را به خود می گیرند.
• قربانی سوء استفاده های جنسی، جسمی یا عاطفی و همچنین بیماری الکلیسم، اعتیاد به دیگر مواد شیمیایی بوده اند و مورد بی توجهی قرار گرفته و رها شده اند.
• از این که مرتکب اشتباهی شوند، می ترسند.
• انتظار دارند، هر کاری را تا به حد کمال، بدون هر گونه عیب و نقصی انجام دهند.
• متحیرند چرا نمی توانند هر کاری را آن گونه انجام دهند که احساس رضایت و خرسندی کنند.
• احساس گناه زیادی دارند.
• از آنچه که هستند، شرمنده و خجالت زده اند.
• تصور می کنند زندگی ای که دارند، ارزش زنده بودن را ندارد.
• در عوض تلاش می کنند که به دیگران، برای زندگی کردن کمک کنند.
• از کمک به دیگران، به طور مصنوعی احساس خودارزشمندی می کنند.
• هنگامی که دیگران دچار اشتباه، ضعف و مشکلی می شوند، به شدت احساس بی ارزشی، شرمندگی، ضعف و گناه می کنند یعنی از دیگران هویت می گیرند.
• معتقدند که شایسته ی آن نیستند که رویدادهای خوبی برایشان رخ دهد و خوشبخت شوند.
• آرزو می کنند که دیگران آنها را دوست بدارند و عاشقشان شوند.
• بر این باورند که ممکن نیست، کسی آنها را دوست بدارد و عاشق آنها بشود.
• تلاش می کنند تا ثابت کنند که به اندازه ی کافی برای دیگران مفید هستند.پس فرد هم وابسته دچار کمبود عزت نفس است و لازم است بر روی عزت نفس خود کار کند.

هم وابستگی و سرکوب کردن

فرد هم وابسته یا بسیاری از هم وابسته ها:

• سعی می کنند، نسبت به افکار و احساسات خود، ناآگاه و ناهشیار باشند؛ چرا که برای آنها ترس آور و گناه آلود است. بنابراین افکار و احساسات خود را سرکوب می کنند و آنها را از حوزه ی آگاهی خود دور می سازند.
• از این که به خود اجازه دهند، حقیقی و به عبارتی همانی که هستند باشند، می ترسند.
• بسیار خشک و متعصب به نظر می آیند؛ آدم هایی که کنترل شدیدی بر روی اعمال خویش دارند.

هم وابستگی و وسواس

فرد هم وابسته یا هم وابسته ها گرایش به این دارند که:

• درباره ی مشکلات و دیگران به شدت مضطرب باشند.
• درباره ی پیش پاافتاده ترین چیزها، احساس نگرانی کنند.
• درباره ی دیگران، بسیار فکر کنند و حرف بزنند.
• از شدت تمرکز بر مشکلات یا رفتار دیگران دچار بی خوابی شوند.
• نگران و دلواپس باشند.
• هرگز به دنبال پاسخی برای پرسش های خود نباشند.
• مردم را زیر نظر بگیرند و کنترل کنند.
• سعی کنند مردم را به هنگام انجام رفتارهای نادرست، غافلگیر کنند و به عبارتی  مچ گیری نمایند.

• احساس کنند، قادر نیستندکه درباره ی دیگران یا مشکلات فکر نکنند، حرف نزنند و نگران نباشند.
• از آنجایی که درباره ی شخصی یا چیزی، بسیار ناراحت هستند و ذهنشان مشغول است، از انجام کارهای روزانه ی زندگی شان دست بکشند.
• تمام توان و انرژی خود را بر مشکلات و دیگران متمرکز سازند.
  همه ی این موارد نشان می دهد که فرد دچار وسواس است به عبارتی وسواس و هم وابستگی با هم در ارتباطند.

هم وابستگی و کنترل گری

فرد هم وابسته یا بسیاری از هم وابسته ها:

• در حوادث و با مردمی زندگی کرده اند که کنترلی بر روی آنها نداشته اند همین باعث شده است، غمگین و ناامید باشند.
• از این که بگذارند دیگران آن گونه که خودشان می خواهند، زندگی کنند و اجازه دهند که حوادث به طور طبیعی اتفاق بیفتد، بسیار می ترسند.
• فکر می کنند (همه چیزدان) هستند و بهتر از همه می دانند که امور باید چگونه بچرخد و مردم چگونه باید رفتار کنند.
• تلاش می کنند، حوادث و دیگران را از طریق درماندگی، احساس گناه، اعمال زور، تهدید، نصیحت، پیشنهاد، فریب کاری یا سلطه گری تحت کنترل خود گیرند.
• در نهایت، در تلاش های خود به منظور کنترل دیگران و اتفاقات، شکست می خورند یا خشم مردم را برمی انگیزند.
  پس یکی دیگر از ویژگی های فرد هم وابسته کنترل یا کنترل گری است.

هم وابستگی و انکار

فرد هم وابسته یا هم وابسته ها:

• مایلند مشکلات را نادیده بگیرند یا وانمود کنند، چنین مشکلاتی به طور کل، اتفاق نیفتاده است.
• وانمود می کنند، شرایط آن قدرها که به نظر می رسد، بد نیست.
• به خود می گویند، فردا اوضاع بهتر می شود.
• خود را مشغول و درگیر می سازند تا تفکر سالم به مسائل را نداشته باشند.
• سردرگم و آشفته هستند.
• افسرده یا مریض هستند.
• به پزشک مراجعه می کنند و داروهای آرام بخش مصرف می کنند.
• معتاد به کار می شوند.
• پرخوری می کنند.
• وانمود می کنند که همه چیز رو به راه است.
• به تماشای بدتر شدن مشکلات می نشینند.
• دروغ ها را باور می کنند.
• به خودشان دروغ می گویند.
  از آنجایی که هم وابستگی بیماری گم گشتگی خود است، فرد هم وابسته از روبه رو شدن با واقعیات فرار می کند و به انکار روی می آورد به همین دلیل هم وابستگی و انکار با هم در ارتباط هستند.

هم وابستگی و وابستگی

فرد هم وابسته یا بسیاری از هم وابسته ها:

• احساس خوشحالی و رضایت نمی کنند و با خود در صلح و آرامش به سر نمی برند.
• به دنبال خوشبختی، در دنیای بیرون از خود حقیقی شان هستند.
• به هر چیزی و هر کسی که فکر کنند، می تواند برایشان خوشبختی بیاورد، آویزان می شوند.
• از، از دست دادن هر چیزی و هر کسی که فکر کنند می تواند برایشان خوشبختی بیاورد، به شدت ترس دارند.
• احساس می کنند از طرف پدر و مادر خود عشق و محبتی دریافت نکرده اند و تایید نشده اند.
• خودشان را دوست ندارند.
• معتقدند، دیگران نمی توانند یا نمی خواهند، آنها را دوست داشته باشند.
• با ناامیدی در جستجوی عشق و تایید هستند.
• اغلب از کسانی درخواست عشق و محبت دارند که قادر به عشق ورزیدن نیستند.
• بر این باورند که دیگران هرگز در دسترس آنها نیستند و به کمک آنها نمی آیند.
• عشق و رنج را یکی می دانند، به عبارتی فکر می کنند عاشق بودن یعنی رنج کشیدن.
• احساس می کنند بیش از آن که دیگران به آنها نیازمند باشند، آنها به دیگران نیاز د ارند.
• تلاش می کنند تا ثابت کنند، آنقدر شایسته هستند که مورد محبت قرار گیرند.
• در این نگرانی به سر می برند که آیا دیگران آنها را دوست دارند یا نه؟
• زندگی شان را بر محور دیگران پایه ریزی می کنند.
• روابط را محور ارضای همه ی تمایلات و احساس های خوب خود می دانند.
• وقتی عاشق می شوند، نسبت به زندگی خود بی علاقه می شوند به عبارتی آنقدر به دیگری وابسته و هم هویت می شوند که دیگر خود را نادیده می گیرند.
• نگرانند که دیگران، آنها را ترک کنند.
• باور ندارند که می توانند از خود مراقبت کنند.
• روابطی را که کارایی نداشته و فرجامی ندارد، ادامه می دهند.
• سوء استفاده ی دیگران را تحمل می کنند تا همچنان مورد پذیرش دیگران باشند.

هم وابستگی و حد و مرز

فرد هم وابسته یا هم وابسته ها، بارها:

• می گویند که دیگر نمی خواهند، رفتارهای ناراحت کننده ی دیگران را تحمل کنند.
• تحمل خود را به تدریج زیاد می کنند تا بتوانند آنچه را که گفته اند(هرگز تحمل نخواهند کرد)، تحمل کنند.
• اجازه می دهند، دیگران از آنها سو استفاده کنند و آنها را برنجانند.
• تعجب می کنند که چرا این قدر مورد سوء استفاده واقع می شوند و صدمه می خورند.
• همچنان که در شرایط دردناک، حضور خود را ادامه می دهند، شکایت می کنند؛ سرزنش می کنند و در تلاشند که موقعیت را کنترل کنند.

• در آخر عصبی و خشمگین می شوند.
• به طور کامل، تحمل خود را از دست می دهند و بی طاقت می شوند. یکی از ویژگی های مربوط به هم وابستگی و عدم احساس ارزشمندی، نداشتن حد و مرز در روابط است.

هم وابستگی و خشم

فرد هم وابسته یا بسیاری از هم وابسته ها:

• به شدت احساس ترس، آزردگی و خشم می کنند.
• با کسانی زندگی و رابطه برقرار می کنند که بسیار ترسیده، آزرده هستند و خشم دارند.
• از خشم خود می ترسند.
• از خشم و عصبیت دیگران، وحشت دارند.
• فکر می کنند، اگر خشم خود را نشان دهند، دیگران آنها را طرد می کنند.
• فکر می کنند، این دیگران هستند که آنها را عصبی و خشمگین می سازند.
• می ترسند که دیگران را خشمگین کنند.
• احساس می کنند دیگران با خشم خود، آنها را کنترل می کنند.
• احساسات خشمگینانه ی خود را سرکوب می کنند و واپس می زنند.
• از احساس خشم خود، خجالت زده و شرمنده هستند.
• برای داشتن احساس خشم، احساس گناه و شرم می کنند.

هم وابستگی و مشکلات جنسی

فرد هم وابسته یا بسیاری از هم وابسته ها:

• رابطه ی جنسی برقرار می کنند وقتی که به واقع، نمی خواهند این کار را بکنند.
• آمیزش می کنند، درست وقتی که ترجیح می دهند در آغوش گرفته شوند و مورد نوازش و محبت قرار گیرند.
• در زمانی که عصبی، مضطرب و آزرده هستند، سعی می کنند برای آرام کردن خود از رابطه ی جنسی استفاده کنند.
• از رابطه ی جنسی، لذت نمی برند چرا که از شریک جنسی خود عصبی هستند.
• به سختی می توانند نیازهای جنسی خود را مطرح کنند.
• به لحاظ عاطفی، ارتباط خود را با شریک جنسی شان قطع کرده اند.
• آمیزش با شریک جنسی شان، برایشان چندش آور و نفرت انگیز است.
• در هر حال، خود را مجبور به رابطه ی جنسی می دانند.
• علاقه شان را به رابطه ی جنسی از دست می دهند.
• برای دوری از این عمل، بهانه های مختلف می آورند.
• خیال پردازی های جنسی شدیدی نسبت به دیگران دارند به عبارتی دچار شهوت هستند.
• به رابطه ی خارج از زناشویی که منجر به خیانت می شود علاقه دارند یا در چنین رابطه ای راه پیدا می کنند.
• به هدایت و راهبری نیروی جنسی نیاز دارند.
• معمولاً در صمیمیت جنسی مشکل دارند.

نتیجه

در این مقاله به ویژگی هایی که مرتبط با هم وابستگی هستند، پرداختیم.

به عبارتی هم وابستگی موجب ایجاد اختلال در ویژگی ها و زمینه های مختلفی در زندگی با عنوان اختلال شخصیت وابسته می شود.

می شود که لازم است در ما مورد بررسی قرار گیرند یعنی خیلی از ویژگی هایی که در ما و زندگیمان سبب ایجاد مشکل می شود با هم وابستگی و احساس ارزشمندی ارتباط دارد.

هم وابستگی شایع ترین نوع اعتیاد است که تعریف های متعددی دارد.

هم وابسته ها مثل دیگران، اعمال بسیاری را انجام می دهند و چیزهای زیادی را احساس و به آنها فکر می کنند. ویژگی های خاص و مشخصی وجود ندارد تا با قاطعیت، بگویید این فرد

هم وابسته است یا نه. هر شخصی متفاوت از دیگری است بنابراین، شیوه ی زندگی خاص خود را دارد اما این مشخصات، تصاویری از هم وابستگی را به نمایش می گذارد تا به ما در شناسایی ویژگی ها و همچنین هم وابستگی کمک کند.

تفسیر و تصمیم گیری درباره ی این که شما هم وابسته هستید یا نه، برعهده ی خود شماست. آنچه که اهمیت دارد این است که ابتدا رفتارها و شرایطی را که برای شما مشکل آفرین است، شناسایی کنید و سپس تصمیم بگیرید برای مشکل خود چه می خواهید بکنید.

اگر حتی در آگاهی و شناخت نسبت به حوزه ای که دچار مسئله و چالش هستید، مشکل دارید و نمی دانید کجای کار اشکال دارد، از فهرست و مشخصات مربوط گفته شده استفاده کنید.

می توانید هر کدام از ویزگی هایی که در این مقاله گفته شد را در خود مورد بررسی و شناسایی قرار دهید تا به هم وابستگی خود پی ببرید و برای بهبود و درمان هم وابستگی خود قدم بردارید.